(c) laurentii.be
Genealogie
Laurentii
Numquam
solus incedes
Inhoud
Blog
Documenten *
Foto's
Gezinnen
Stamboom
Startpagina
Thematisch
Verhalen
Verwante
families
*Specifieke documentatie en links voor deze
pagina
Verhalen op deze pagina
Burgers gesneuveld tijdens de
tweede wereldoorlog - Gesneuvelde soldaten in het Belgische leger -
Belgisch-Amerikaanse militairen in het leger van de V. S.A. - Gesneuvelde
verzetslieden - Overlevende verzetslieden - Henri Cuypers, echtgenoot van
Marie Lauwens, was een oorlogswees - Barbara Lauwers (Božena Hauserová)
ontvangt de bronzen star medaille voor haar werk voor de OSS - Huub Lauwers,
Nederlands geheim agent voor de SOE
Voetnoten
1 Peter Serrien is historicus en auteur van het boek “Tranen over
Mortsel” en schreef meerdere boeken over de oorlog: “Oorlogsdagen”, “Zo was
onze oorlog”, “Van onze jongens geen nieuws” en “Elke dag angst”.
2 Zie ook verhaal Barbara Lauwers
3 Zie ook aankomsten in New York
4 SOE = Special Operations Executive, de
Britse spionagedienst tijdens W.O. 2
5 Het zogenaamde Englandspiel was een
tijdens de tweede wereldoorlog uitgevoerde spionage en contraspionage tussen
de SOE in het Verenigd Koninkrijk en Nazi-Duitsland.
6 Zie ook gezinsreconstructies
Antwerpen na 1801.
7 Voornaamste bron: “Zij die niet
terugkeerden. De politieke gevangenen van Hombeek en Leest” van Geert
Clrerbout.
8 Zie gezin
9 Zie gezin
10 Zie gezinsreconstructies Niel.
Bronnen
1940-1945:
o.m. “Systematiek en willekeur, Het verhaal van de politieke gevangen uit het
arrondissement Mechelen”, Patrick Moreau, EPO, 2004; "Onder Duitse
knoet", Staf Vivijs, uitgegeven bij De Cuyper, Dendermonde/Zele (met
bijzondere dank aan Louis Vivijs) ; "De Zwarte Hand. Het verzet
tegen de nazi's in Klein-Brabant en de Rupelstreek." door Tjen Mampaey,
uitgeverij EPO 1993 (ISBN 9789064457401; "Nos héros morts pour la patrie", l'épopée belge de 1914 à
1918, tableau d'honneur des officiers, sous-officiers, solcat, marins en
civils tombés pour la défense des foyers belges”, Van Der Elst, 1920; “Helden
en Martelaren 1940-1945, de gefusilleerden”, J. Rozez, Brussel;
Wedersamenstelling verloop van de krijgsgevangenschap van Louis Vivijs door
Paul Vivijs, april 2009. Met bijzondere dank aan Hilde Vivijs (die in 2013
aan een boek werkt over 'De Zwarte Hand'.) – FelixArchief en Namenproject
“Antwerpen Herdenkt”, 2024.
Foto’s Mortsel 1943 (Public Domain),
boek "Tranen over Mortsel" en Antwerpen 1944 (bewerkt) van (c)
Peter Serrien, met toestemming van de auteur. - (c) Foto's uit familiearchief
laurentii.be en collectie Vivijs-Lauwens (met dank aan Hilde Vivijs,
Mechelen) - (c) Foto Normandië Patrik Lauwens, 1999 - Foto's uit private
collecties: Leopold Hammel, Mechelen - Barbara Lauwers OSS - concentratiekamp
Mittelbau-Dora - Huub Lauwers - Medaille Bronze start (onder Public Domain, 1940-1945).
|
|
1939-1945 - De Tweede
Wereldoorlog
|
Verhalen
-
Burgerslachtoffers tijdens de tweede
wereldoorlog
10
mei 1940
Lokeren
|
Jozef
Lauwers,
geboren op 12 december 1924 te Exaarde als zoon van Germain Lauwers en
Martha Van de Velde, kwam om tijdens een bombardement te Lokeren op 10
mei 1940. Hij was 15 jaar oud en één van de eerste oorlogsslachtoffers.
|
|
14
mei 1940 Arras, FR
|
Jacob
André Lauwers kwam om het leven tijdens een bombardement op
het “Hôtel de l’Univers” te Arras in Frans-Vlaanderen.
|
|
26 mei 1940
Leie
|
Felix
Lauwers, een onderwijzer uit Tildonk,
sneuvelde op 26 mei 1940 aan de Leie, samen met zijn collega Gerard
Mommaers. Hun stoffelijke resten werden gerepatrieerd, en op 22 en 23
juni 1940 vond er een rouwdienst plaats. Beiden werden bijgezet op het
kerkhof van Tildonk.
|
|
27
mei 1940
Aarsele
|
Honoré
Lauwers
was geboren op 14 juni 1884 te Aarsele, een deelgemeente van Tielt,
West-Vlaanderen, als zoon van Henri Lauwers en Marie-Léonie Wybo. Hij observeerde
tijdens de slag om de Leie door een mazegat in de stalling de vechtende
Belgische en Duitse soldaten en werd bovenaan zijn hoofd getroffen door
een afketsende kogel. Hij overleed ter plaatse, in de gemeente
Sint-Baafs-Vijve, een deelgemeente van Wielsbeke in West-Vlaanderen, op
27 mei 1940. Zijn twaalfjarige zoon Jozef stond naast hem en werd
gekwetst aan een oor. Honoré was op 25 januari 1927 gehuwd te Geluwe met
Eline Anna Demyttenaere. Honoré liet zeven kinderen na en zijn weduwe
overleefde hem 43 jaar. Zij stierf te Sint-Baafs-Vijve op 17 oktober
1983.
|
|
19
juni 1940 op zee
|
Louis Josef Henri Lauwers kwam om het leven toen een torpedo het schip “Ville
de Namur” raakte waarop hij voer. Louis Josef was geboren op 3 april
1876 in Borgerhout en woonde er in de Vaderlandstraat 23. Hij was twee
maand eerder 64 jaar oud geworden.
|
|
3 juni 1941
Egem
|
Tijdens
een bombardement te Egem kwam Remi
Heynderickx om en werd zijn echtgenote Marie Tack gekwetst. Zij waren
de ouders van Joseph Heynderickx, die op 27 oktober 1951 te Egem huwde
met Marie Madeleine Lauwers, een dochter van Maurice Lauwers en Irma De
Brabandere.
|
|
5
april 1943
Mortsel
|
Renée
Lauwers,
onderwijzeres aan het Sint-Vincentiusinstituut, kwam om tijdens een
luchtaanval op 5 april 1943 te Mortsel. Zij was geboren op 3 december
1919 te Antwerpen, was 23 jaar oud en woonde te Mortsel.
Jan
Lauwers,
een voerman voor Erla, kwam om het leven in de Erla-fabriek op dezelfde
dag. Hij was geboren op 4 april 1876 in Ravels en overleed een dag na
zijn 67e verjaardag. Hij woonde in de Lange Beeldekensstraat
126 in Antwerpen.
|
|
|
Afbeelding:
de nasleep van het bombardement van Mortsel van 5 april 1943 (Bron: Peter
Serrien1)
|
|
2 juli 1943
Aarschot
|
Jan
Paul Lauwens, geboren op
25 augustus 1884 te Aarschot, en er op 1 mei 1909 gehuwd met Marie Louise
Broos, overleed op 2 juli 1943 te Aarschot.
|
|
20
januari 1944 Berlijn DE
|
Lodewijk Frans Maria Lauwers kwam om tijdens een bombardement op Berlijn,
Duitsland, op 20 januari 1944. Hij was ongehuwd en woonde daarvoor in de
Kloosterstraat 162 in Antwerpen. Hij was ongehuwd.
|
|
25
augustus 1944
Willebroek
|
Frans
Peeters,
de echtgenoot van Coleta Juliana
Lauwers, woonachtig in de Vaartstraat 88, kwam om tijdens een
Amerikaans bombardement op de fabrieken van Ammoniak te Willebroek op 25
augustus 1944. De bommen kwamen naast het fabrieksterrein terecht,
vernielden 20 huizen, beschadigden er 102, en er vielen 17 doden. Frans
Peeters was geboren op 10 januari 1904 te Willebroek en was veertig jaar
oud.
|
|
9
september 1944 Borgerhout
|
Henri Joannes Lauwers kwam om het leven door een granaat. De
schrapnelverwondingen werden hem fataal. Henri was geboren op 30 juli
1884 in Borgerhout, waar hij woonde aan de Buurtspoorweglei 71. Twee
maanden eerder had hij zijn zestigjarige leeftijd gevierd.
|
|
19
oktober 1944 Borgerhout
|
Cecile Leonia Joanna Lauwers overleed in het Stuivenberg ziekenhuis nadat
zij een schedelbreuk had opgelopen door een bombardement in Borgerhout.
Zij was geboren op 26 januari 1907 in Antwerpen en was 36 jaar oud.
|
|
28 oktober 1944 Antwerpen
|
Georges
Lauwers,
zijn echtgenote Liesbeth Hendrickx en dochter Maria Paulina
kwamen om op 28 oktober 1944 in Antwerpen6.
Die dag viel om 18:20h een V2-bom, afgevuurd vanuit Nederland, op de
Bontemantelstraat in Antwerpen en er vielen 71 doden en 81 gewonden. De
schade was omvangrijk. Het ging om een dichtbevolkte, smalle straat. De
wijk werd verwoest en bestaat niet meer. Ze maakte plaats voor wat nu het
Theaterplein is met de Stadsschouwburg [Zie
gezin ANT
XVIII – 2319]. Journalist Jan De Schuyter werkte voor Het
Handelsblad en was getuige: “Buiten flitste een verblindende,
zilverige, groene klaarte door de duisternis. Ergens kraakte een
geweldige ontploffing, gevolgd door het verdoofd gerommel van een grote
massa stenen en meubelen, die tot gruis en splinters naar beneden donder-
den. Op onze binnenplaats vielen een paar ruiten van de koepel aan
scherven. Een vaststaand venster vloog met een ruk open. En dan niets
meer…”. Georges Lauwers was vloerder,
geboren op 7 december 1912 in Sint-Jans-Molenbeek. Het gezin woonde in de
Bontemantelstraat 25. De dochter Maria Paula was geboren op 31 december
1943 en nog geen jaar oud.
Dezelfde bom veroorzaakte de
dood van Anna Catharina Lauwers die in de Bontemantelstraat 11
woonde met haar echtgenoot Frans Wauters. Zij was huishoudster, geboren
op 2 september 1903 in Antwerpen en net 41 jaar geworden.
|
|
Afbeelding: de
verwoesting na de V2 inslag in de Bontemantelstraat in Antwerpen (Bron:
Peter Serrien1)
|
|
31
oktober 1944 Deurne
|
Maria
Francisca Rosalia kwam om het leven door de inslag van een V2-Bom
in Deurne aan de Sint-Rochussstraat om kwart na elf in de voormiddag. Zij
was 12 jaar oud, geboren op 8 december 1931 in Deurne en woonachtig in de
Sint-Rochussstraat 119.
|
|
3
november 1944 Antwerpen
|
Fietsenmaker
Frans Karel Maria Lauwers kwam om het leven na de inslag van een
V-bom om 10:10h in de Rijselbaan, waar hij woonde op nr. 87. Hij was
geboren op 7 februari 1921 in Antwerpen en ongehuwd. Als doodsoorzaak
werden een schedelbreuk en wonden aan de borstkas opgetekend.
|
|
28
november 1944 Antwerpen
|
Leonia
Lauwers kwam om het leven toen een V2-bom insloeg in de
Mercatorstraat te Antwerpen om 9:32h. Als doodsoorzaak werden wonden aan
beide benen vermeld. Leonia was geboren op 19 november 1889 in Rumst, pas
55 jaar oud, en zij woonde met haar echtgenoot Isidoor Van Schelpoef in
de Kruisstraat 19 in Duffel.
|
|
16
december 1944
Antwerpen
|
Mathilde Lauwers kwam om tijdens een luchtaanval op
Mortsel op 16 december 1944. Zij woonde te Mortsel.
Karel
Hugo Adrien Emiel “Carlo” Lauwers kwam
om het leven door de inslag van een V2-bom op de Keyserslei, Cinema Rex,
om 15:23h. Hij was net 16 jaar geworden, geboren op 10 december 1928 in
Antwerpen en woonachtig in de Halenstraat 39. (foto links)
6.
|
Jan Baptist Lauwers,
woonachtig te Antwerpen, kwam eveneens om tijdens de luchtaanval op Antwerpen6
(foto boven).
|
|
|
|
22
december 1944 Kalmthout
|
Rudolph Eugène Lauwers was machinist toe hij onder mitrailleurvuur
omkwam. Hij was geboren op 20 september 1891 in Brugge en woonde met zijn
echtgenote Marie-Jeanne Verheyen in Drakenhof 32 in Deurne. Hij was 53
jaar oud.
|
|
8
maart 1945
Mortsel
|
Marie Josephine Lauwers overleed
ingevolge een bominslag te Mortsel in de Sint-Jozefskliniek. Zij was de
echtgenote van Van Boghout Frans Eduard, gehuwd op 29 april 1882 te
Antwerpen. Marie Josephine was geboren op 16 december 1857 te Antwerpen
als dochter van Frans Louis Lauwers en Marie Josephine Mortelmans6.
|
|
21
april 1945 Freudenberg DE
|
Bernard Benedict Lauwers overleed in het Ziekenhuis Bethesda in
Freudenberg, Duitsland, aan de gevolgen van longtuberculose en een hals
abces. Hij was steenkooldrager, geboren op 17 juli 1922 in Merksem en
woonde daarvoor in Merksem.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Verhalen
-
Meldingen van gesneuvelde soldaten in het
Belgische leger
|
Afbeelding: herdenking van de landing in
Normandië in juni 1999. Henri
Keersmaekers, Berlaarse verzetsman, omringd door Patrik Lauwens en zoon
Edwin Keersmaekers rechts, te Saint-Mère-Eglise, Frankrijk.
|
|
|
Lauwers Arthur Jozef, geboren op 21 augustus 1909, was
soldaat milicien en overleed aan zijn verwondingen op 27 mei 1940 in
Oostende. Hij was gehuwd met Justine Joanna Vermeylen en woonde aan de
Turnhoutsebaan 125 in Deurne.
|
|
Lauwers Adrien,
van Hofstade, brigadier 1e gidsen
|
Lauwers
August, van Brussel, soldaat 2e
regiment artillerie
|
Lauwers
Cyriel A.-L., van
Nederbrakel, soldaat 8e Linie
|
Lauwers Emile,
van Poperinge, soldaat 10e regiment artillerie
|
Lauwers Emile F.-M.,
van Watermaal, voormalig soldaat 8e Linie
|
Lauwers
Felix, van Tildonk
|
Lauwers
Frans, van Mechelen, soldaat 1e
karabiniers
|
Lauwers Florent,
van Boom, sergeant-majoor, 5e Linie
|
Lauwers Henri, van
Aalst, soldaat 10e Linie
|
Lauwers
Jean, van Ukkel, soldaat
karabiniers-wielrijders "De zwarte duivels", 2e bataljon
|
Lauwers
Joseph, van Kasterlee, 2e Linie
|
Lauwers Joseph-J.,
van Kontich, korporaal 4e Linie
|
Lauwers Petrus,
van Boom, soldaat 2e Gidsen
|
Lauwers
Louis, van Hemiksem, soldaat
karabiniers-wielrijders "De zwarte duivels", 2e bataljon
|
Lauwers
Raymond, gesneuveld in Frankrijk, 2e
regiment zware artillerie
|
Lauwers
Francis Joseph overleed te Wingene op 26 mei 1940. Hij was
soldaat-milicien van de klasse 1937 bij de 2e Jagers te Voet, 10e
compagnie, gedomicilieerd te "Lampremy" (Dampremy?) in
Henegouwen, vrijgezel, en gestorven als gevolg van
"hémorragies" (bloedingen of bloeduitstortingen). Het
verslag werd in het Frans opgesteld via een "model 8" formulier
door kapitein Cailliau van een ambulance compagnie ("50i"?).
Lauwers
Francis Joseph was geboren op 15 november 1917 te Charleroi als zoon van
Lauwers François Joseph en Appoline Vanderbeek en daar gedomicilieerd
luidens een verklaring van de pompiers Emiel Vandendriessche (40 jaar) en
Marcel Bogaert (35 jaar).
|
Verhalen
-
Meldingen van Belgisch-Amerikaanse militairen
in het leger van de Verenigde Staten
Lauwers Alfons H.
|
geboren
in 1923 te Ohio, V.S., nam dienst op 30 januari 1943 te Ohio. Volgens
laatste gegevens woonachtig te Hawaii.
|
Lauwers
Charles L. Jr.
|
geboren in 1912 te België, nam dienst op
10 april 1942 te New York. Volgens laatste gegevens woonachtig te Florida2
|
Lauwers François Leonard
|
geboren
op 21 oktober 1894 te Antwerpen6,
wonend te Kings, New York, V.S., vermeld met "draft registration
card" in 1942, genoteerd als "Merchant Marine service number
60012" kwam om in 1939-1945 volgens Amerikaanse gegevens.
|
Lauwers
Henry Leo
|
geboren op 6 september 1927, was een Amerikaans
oorlogsveteraan van Wereldoorlog II, TDC US Navy, overleden op 15 januari
2001 en begraven te Wood County Memory Gardens, Ohio, V.S.
|
Lauwers James G.
|
geboren
op 7 september 1923 te Montana, V.S., was een Amerikaans oorlogsveteraan
van Wereldoorlog II, US Army, overleden op 15 februari 2000 en begraven
te Sunset Memorial Gardens, Montana, V.S. Hij nam dienst op 15 februari
1945 te Montana en werd vermeld als woonachtig te Utah.
|
Lauwers
Marcel H.
|
geboren in 1922 te Arkansas, V.S., nam
dienst op 28 december 1944 te Arkansas. Volgens gegevens daar woonachtig.
|
Lauwers Marcel Herbert
|
geboren
op 15 augustus 1896 te "Dampremi" (?) België, wonend te
Sebastian, Arkansas, V.S., vermeld met "draft registration
card" in 1942
|
Lauwers
Theophile F.
|
geboren op 8 augustus 1880 te Hoboken6, België, wonend te Berks, Pennsylvania,
V.S., vermeld met "draft registration card" in 1942
|
|
|
|
|
|
Verhalen - 1945 - Barbara Lauwers ontving de bronze star medaille voor haar werk voor de OSS
|
|
Afbeelding:
een opmerkelijke vermelding betreft corporal Barbara Lauwers, WAC, die de bronze star medaille ontving in
april 1945 van generaal 'Wild Bill' Donovan voor haar werk voor de OSS
(geheime dienst) tijdens de tweede wereldoorlog.
|
|
|
|
Barbara
Lauwers was betrokken bij de psychologische oorlogsvoering opgezet door de
United States Office of Strategic Services (OSS) Morale Operations in het
zuiden van Italië tijdens de tweede wereldoorlog. Geallieerde propaganda werd
verspreid achter de vijandelijke linies waarbij gevangen genomen Duitse
soldaten, met name Sudeten en Oostenrijkers, werden ingezet ("Operation
Sauerkraut"). Een circulaire van de zogenaamde "Verein Einsamer
Kriegerfrauen" (vereniging van eenzame oorlogsvrouwen), hadden tot doel
het moraal van de Duitse soldaten te ondermijnen. Het was een creatie van het
Women's Army Corps (WAC) en OSS moraal operaties agent korporaal Barbara
Lauwers. De actie was zo succesvol dat de Washington Post er op 10 oktober
1944 een artikel aan besteedde. De circulaire was bedacht door Barbara
Lauwers en achter de linies verspreid door zogenaamde 'Sauerkraut' agenten.
Zestien Duitse gevangen vrijwilligers werden uitgerust met uniformen,
kredietbrieven, wapens, kompassen, andere spullen als Italiaans geld en sigaretten,
en nabij Sienna achter de linies gedropt, waar de propaganda literatuur en
folders werden verspreid. Ook de aanslag op Hitler werd hierbij
geëxploiteerd. Diverse 'Sauerkraut' missies zouden volgen.
Barbara Lauwers kreeg de medaille voor
een andere succesvolle campagne die leidde tot de overgave van honderden
Tsjechische en Slovaakse soldaten die in het Duitse leger waren
ingelijfd.
|
Barbara Lauwers werd geboren op 22 april
1914 in Brno, Tsjechoslovakije als Božena Hauserová. Zij studeerde af als
dokter in de rechten aan de Masarykovo universiteit in november 1937 en
begon te werken als advocate bij een advocatenkantoor in Brno, Tsjechoslovakije.
|
|
De jonge Jan Bata, verwant met Tomas
Bata van de schoenenfabriek Bata, bood haar een job aan als journaliste. Daar
leerde zij Charles Lauwers
kennen, een Belgisch-Amerikaan, en zij huwden op 16 maart 1939 in het
inmiddels door de Duitsers bezette Tsjechoslovakije. Het koppel verhuisde
naar Belgisch Congo, waar Charles Lauwers ging werken voor Bata. Barbara
organizeerde er thuiswerk voor Congolezen en bezocht er frequent de Britse
ambassade, een verzamelpunt voor heel wat Europese vrouwen die er hobbies als
breien deden. Daar raakte zij betrokken bij vluchtelingenwerk. In
januari-maart 1941 verhuisde het koppel naar de Verenigde Staten. Charles
ging vooraf in januari, Bozena volgde in maart vanuit Cape Town, Zuid-Afrika3.
Na de Japanse aanval op Pearl Harbour,
meldde Charles Lauwers zich als vrijwilliger in het Amerikaanse leger.
Barbara nam toen een job aan op de Tsjechoslovaakse ambassade in Washington
D.C.. Naar verluid leerde zij daar Jan Masaryk, de minister van Buitenlandse
Zaken, en president Edvard Benes kennen. Op 1 juni 1943 werd zij Amerikaans
staatsburger en veranderde haar naam officieel in Barbara Lauwers. Dezelfde
dag nam zij dienst in het Amerikaanse leger, in de voetsporen van haar
echtgenoot.
Barbara Lauwers kreeg een opleiding in
Dayton Beach, Florida, en werd korte tijd nadien aangesproken om te werken
voor de Office of Strategic Services (OSS). Zij had heel wat troeven in huis:
behalve een goede opleiding, sprak zij Duits, Frans en Tsjechisch én zij was
vertrouwd met de situatie in Europa. OSS recruteerde goed opgeleide jongeren
voor het elitekorps van het leger. Barbara vertelde daarover later: "De
training was zwaar, kilometers marcheren, kamp opslaan in de woestijn, onder
water zwemmen onder brandende olie,... Maar ondanks alles genoten we betere
condities dan de doorsnee soldaat. Daarvoor moesten we wel hard werken, geen
overbodige vragen stellen, en 24 uur op 24 paraat zijn." Barbara werd
vervolgens op missie gestuurd naar Oran, Algerije, en vervolgens naar Rome,
Italië.
Tijdens de oorlog waren Barbara en
Charles Lauwers uit elkaar gegroeid, en dit leidde tot een scheiding. Begin
mei 1945 vertrok haar eenheid naar het front in de Grote Oceaan, maar zij gaf
de voorkeur aan Europa en belandde bij de Office of War Information (OWI).
Zij verhuisde naar Salzburg, Oostenrijk. Zij droomde er van terug te keren
naar haar geboorteland Tsjechoslovakije, en arriveerde met een verlofpasje
per jeep met een Slovaakse kapitein die voor de repatriëringscommissie
werkte, in Zelesna Ruda op 10 juli 1945. Het was een emotioneel gebeuren:
"Ik herinnerde me hoe Jan Masaryk in de kerstperiode van 1943 ervan
droomde naar Tsjechoslovakije terug te keren. Als hij thuis zou komen, zou
hij de grond kussen, en dat is precies wat ik deed toen ik in mijn
geboorteland aankwam." Na een week verbleven te hebben bij haar moeder,
keerde zij terug naar de Verenigde Staten. Haar legerdienst zat er op, zij
was zwanger van een soldaat en bracht een dochter, Marina, ter wereld. Zij
werkte in die periode als journaliste voor The Voice of America, om in mei
1947 opnieuw naar Brno in Tsjechoslovakije te reizen. Haar dochter Marina was
toen 11 maanden oud. Zij kon er echter geen werk vinden, naar verluid omdat
zij aan de 'verkeerde kant' (Amerikanen i.p.v. Russen) tegen Hitler had
gevochten.
In de kerstperiode
van 1947 werd zij benaderd door Ivo Duchacek, een parlementslid, die haar
waarschuwde voor een communistische machtsovername. Oudjaar 1947 al vloog zij
terug naar Washington. Enkele maanden was zij opnieuw werkloos, om dan in de
Congress Library aan het werk te gaan als analiste van nieuwsbladen, kranten
en radio stations van de Sovjet Unie. Daar ontmoette Barbara haar tweede
echtgenoot, een Poolse aristocraat, Joseph Junosz Podoski. Zij bleven 30 jaar
een koppel, tot zijn overlijden (Naar verluid zou zij er voor zorgen dat
Podoski in Polen kon worden begraven, zijn laatste wens). In augustus 1968,
tijdens de Sovjet bezetting van Tsjechoslovakije, werkte zij in Wenen,
Oostenrijk om vluchtelingen uit het Oostblok te helpen, onder meer voor de Tolstoï
stichting. Zij bleef er negen jaar. Bij haar tweede huwelijk had Barbara de
naam van haar echtgenoot aangenomen, Podoski. In 1999 ontving zij de medaille
Gratias Agit Jan Masaryk als beloning voor de verspreiding van de goede naam
van Tsjechië in het buitenland, van ambassadeur Martin Butora van de
Slovaakse ambassade te Washington, en nog in 2003 kreeg zij op 89-jarige
leeftijd een bijzonder Tsjechoslovaaks ereteken 'Tsjechische vrouw van het
jaar 2003'.
|
|
Verhalen
- 1940-1945 - Meldingen van gesneuvelde
verzetslieden
Lauwers
Eduard
|
afkomstig
van Oostende, overleed te Dachau, DE
|
|
Lauwers Emiel6
|
geboren op 3 juni 1896 te Antwerpen als zoon van Jan Lauwers en Carolina Mersveldt, overleed op 10 juli 1944 te Gross
Strehlitz, Polen. Emiel was op 18-jarige leeftijd als vrijwilliger soldaat
geweest in het 8e Linie regiment bij het Belgisch leger bij de aanvang van
de Eerste Wereldoorlog, net zoals zijn broer (milicien) Karel en was in
1914 al eens drie dagen krijgsgevangen geweest en ontsnapt. Hij werd
gerepatrieerd naar Engeland, waarbij zijn schip op een mijn liep - een
avontuur dat de opvarenden wisten te overleven - en keerde terug naar het
front in 1915, tot hij op 6 juni 1918 gewond raakte door de ontploffing van
een Duitse obus. Hij huwde na de "Grote Oorlog" op 26 oktober
1920 met Bertha Vangrieken. Hij was een begenadigd violist en verzorgde met
zijn vrouw, een pianiste, de muzikale begeleiding van stomme films en ze
gaven concerten. Hun rondzwervend bestaan leidde er toe dat hun kinderen
Charles te Parijs en Dirk te Antibes werden geboren. Vanaf de jaren
1929-1930 maakte Emiel deel uit van het prille N.I.R.-orkest (radio-orkest
van België). Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd hij
actief verzetsstrijder bij de 'Milices Patriotiques du Front de l
‘Indépendence', ook wel het 'Onafhankelijkheidsfront' of de 'O.F.'. De
organisatie ontstond in zijn woonplaats Watermaal-Bosvoorde rond pastoor
Kannaerts en Gaston Lecour. Op 21 juli 1943 werd hij gearresteerd en via
Esterwegen (Emsland) gedeporteerd naar Gross Strehlitz, het huidige
Strzelce Opolskie in Polen. Een bevriende dokter, André Dumont, bracht de
familie nadien op de hoogte van de omstandigheden van Emiels overlijden op
10 juli 1944 in het kamp.
|
|
Lauwers Frans
Afbeelding:
de Mechelse verzetsman Leopold
Hammel (geboren op 21 augustus 1919 te Mechelen) overleed te
Ganacker.
|
afkomstig
van Zemst, werd gearresteerd op 23 april 1944 en overleed te Ganacker, DE.
Ganacker was een werkkamp van het concentratiekamp Flossenburg. Ganacker is
misschien wel het meest bekend omdat de 25-jarige Mechelse verzetsman Leopold Hammel er overleed op 17
maart 1945. Leopold Hammel was student-adjudant aan de Militaire School en
activist voor de inlichtingendienst Zero. Hammel werd op 31 maart 1944
opgepakt door de Gestapo op beschuldiging van spionage. Via de
gevangenissen van Antwerpen, Sint-Gillis, en de kampen van Ebrach, DE, en
Wolfenbütel, DE, belandde hij uiteindelijk in Flossenburg, DE. Zijn dood
vond plaats zowat een jaar na het overlijden van Frans Lauwers.
|
|
Lauwers Hendrik Jaak
|
Hendrik Lauwers was brandwacht en
verzetsman, geboren op 11 augustus 1919 in Niel. Op 11 augustus 1944 kwam
hij om tijdens een bevrijdingsactie te Schelle10.
|
|
Lauwers
Jan Baptist6
|
Jan
Baptist was lid van de Witte Brigade. Hij werd geboren op 20 maart 1909 te
Hoboken, werd gearresteerd en was vermist in het concentratiekamp te
Mittelbau-Dora nabij Nordhausen, DE, waar ook al het kamp Büchenwald lag.
In het Mittelbau concentratiekamp werden de gevangenen gebruikt als
goedkope werkkrachten in de wapenindustrie, voornamelijk voor de productie
van V2's. Hij overleed op 2 mei 1945 in Leesen, Duitsland. Hij woonde voor
zijn arrestatie in de Kapelstraat 10 in Hoboken.
Afbeelding: Dwangarbeiders in het
concentratiekamp Mittelbau-Dora, 1945
|
|
Lauwers Jan
|
was politiek gevangene. Hij overleed te
Seezen in april 1945.
|
|
Lauwen
Louis
|
geboren
op 2 januari 1905 te Noorderwijk, werd gevangen genomen en op konvooi
geplaatst op 10 augustus 1944 naar Büchenwald. Hij overleed in mei 1945 te
Dachau.
|
|
Lauwers Louis
|
geboren op 17 oktober 1904, werd gevangen
genomen en op konvooi geplaatst op 10 augustus 1944 naar Büchenwald.
|
|
Lauwers
Marius
|
geboren
op 26 augustus 1906 te Poperinge, werd op 23 mei 1944 op konvooi gezet van
Brussel naar Büchenwald.
|
|
|
|
|
|
Verhalen - Meldingen van overlevende
verzetslieden
Alfons Lauwens
(zie ook verder: “Fidelio” afdeling
Hombeek)
|
was
voorman van de Witte Brigade, het verzet tijdens de tweede wereldoorlog, te
Mechelen. Hij werd geboren op 19 februari 1890 als zoon van Jan Pieter
Lauwens en Florentine Buelens, en was op 15 mei 1912 te Hombeek gehuwd met
Maria Van Camp. Ook Maria was actief verzetslid. Zij woonden met Louis
Lauwens, een broer van Alfons, en diens vrouw Melleke in één huis met
aparte vertrekken nabij de spoorweginstallaties van Hofstade-Muizen. Deze
spoorweginstallaties waren tijdens de oorlog meermaals het doelwit van sabotage
gezien hun belang voor de transporten en deportaties. Alfons en Maria
werden met militaire eer begraven.
|
Louis Vivijs
Afbeelding: Louis
Vivijs omstreeks 1950.
|
De Tisseltse broers Louis en Gustaaf
Vivijs waren lid van de verzetsgroep "De Zwarte Hand". Zij werden
gearresteerd in 1941 en overleefden 4 jaar gevangenissen en
concentratiekampen. Gustaaf Vivijs behoorde met de Tisseltse koster De Mol
tot de oprichters van de organisatie. Hij werd bevrijd door de Amerikanen
in Mauthausen, zijn broer Louis te Nordhausen (op 11 april 1945).
Louis huwde Julia Lauwens. Kinderen uit dit gezin: Leo, geboren te Duffel op 29 oktober 1956
(zijn peter was Louis' broer Staf); Paul Vivijs, geboren te Duffel op 22
januari 1958; Guido, geboren te Duffel op 11 september 1959; Chris,
geboren te Duffel in 1962; Hilde, geboren te Duffel op 22 april 1965;
Annemie, geboren te Duffel op 5 juli 1966; Wim, geboren te Duffel op
13 april 1968. Hij overleed op 2 mei 2012.
|
Staf Vivijs
Afbeelding: Staf Vivijs omstreeks 1950
|
Louis’
broer Gustaaf Vivijs schreef over zijn wedervaren een boek "Onder
Duitse knoet", uitgegeven bij De Cuyper, Dendermonde/Zele. Staf Vivijs
werd geboren te Tisselt op 10 oktober 1922. Hij was adjunct-secretaris bij
de Arbeidsrechtsbank en huwde Maria Verlinden. Hij overleed op 29 april
2007 te Veurne. De begrafenis- plechtigheid ging door in de
Sint-Leonarduskerk te Breendonk op 5 mei 2007.
De broers
werden op 27 oktober 1941 naar Breendonk gebracht, daarna naar Antwerpen
Begijnenstraat, later naar Vorst (waar Kardinaal Cardijn hen kwam
vervoegen), daarna in Wuppertal, Esterwegen, Borgermör (DE), Gross Strelitz
en Gross Rosen (PL), waar de broers van elkaar werden gescheiden. Staf kwam
in Mauthausen (AU) terecht, Louis in Dora-Mittelbo, en vervolgens in de
Boelckekazerne te Nordhausen.
|
Het verloop van de gevangenschap van
Louis Vivijs
|
Afbeelding: Louis Vivijs kort na de
bevrijding in 1945. Na de bevrijding revalideerde Louis Vivijs op
uitnodiging van het Deense Rode Kruis in het Gurrehus in Gurre, op 7 km van
Helsingör (Denemarken) en op het kasteel van de prinsessen de Merode te
Westerlo (het huidige gemeentehuis van Westerlo).
Daarnaast: de broers Gustaaf en Louis Vivijs
kort na de bevrijding, bij buren aan de Vaartdijk te Tisselt.
|
|
van 27-10-1941
|
Fort Van Breendonk, België
|
van 27-10-1941 tot 25-03-1941 (148 dagen)
|
Antwerpse gevangenis in de Begijnenstraat, Antwerpen
|
van 25-03-1941 tot 29-06-1942 (94 dagen)
|
Gevangenis Sint-Gillis, Vorst, Brussel
|
van 29-06-1942 tot 06-07-1943 (367 dagen)
|
Gevangenis in Wuppertal, Duitsland
|
van 07-07-1943 tot 15-03-1944 (Barak 7) (248 dagen)
|
Strafgefangenenlager in Esterwegen, Duitsland
|
van 15-03-1944 tpt 17-03-1944 (2 dagen)
|
Strafkamp Börgermoor, Duitsland
|
van 17-03-1944 tot 30-10-1944 (223 dagen)
|
Gevangenis Gross-Strehlitz-Strzelce Opolskie, Polen
|
van 30-10-1944 tot 06-02-1945 (96 dagen)
|
Concentratiekamp Gross-Rosen-Rogoznica, Polen. Tussen
januari en maart 1945 werden de gevangenen via death marches and rail
transports naar Dora gebracht. – Hij had het nummer 82564 en zat in blok
nr. 9 in Gross-Rosen.
|
van 11-02-1945 (tussen 12 en 17-02-1945 aangekomen)
tot 15-03-1945 (34 dagen)
|
Concentratiekamp Mittelbau-Dora, Nordhausen,
Duitsland. Door de opkomst van de Amerikaanse troepen begin april 1945
werden de Mittelbau kampen geëvacueerd en werden de gevangenen naar andere
kampen gebracht te voet of via treintransporten. Louis werd naar de Boelcke Kazerne
gebracht in Nordhausen. – Hij had het nummer 113 625 in Mittelbau-Dora.
|
van 15-03-1945 (62 dagen)
|
Boelcke Kazerne, Nordhausen, Duitsland. Hier werd hij
vermoedelijk bevrijd op 11-04-1945.
|
op 27-04-1945
|
Thuiskomst via Parijs naar Tisselt na een
gevangenschap van 1279 dagen in totaal.
|
1945 - Huub
Lauwers, Nederlands geheim agent voor de SOE4
|
Afbeelding: Huub Lauwers als soldaat
Hubertus
Mattheus Gerardus, beter gekend bij de naam Huub, Lauwers
was betrokken bij het "Englandspiel"5. Heel wat mensen
lieten hierbij het leven, en de rol van Huub Lauwers was lang omstreden.
Hij was journalist in Borneo, vluchtte bij het uitbreken van de tweede
wereldoorlog naar Engeland, en werd als geheimagent samen met Thijs Taconis
gedropt in Nederland om een radioverbinding met Engeland te onderhouden.
Hij werd geparachuteerd op 7 november 1941 en begon uit te zenden op 3
januari 1942. Hij werd op 6 maart gearresteerd door de Duitse
contraspionagedienst Abwehr.
|
Die
dwong hem opnieuw uit te zenden in hun dienst. Huub Lauwers deed mee. Tijdens
zijn opleiding had hij geleerd hoe hij opzettelijk fouten moest aanbrengen,
zgn. security checks, in zijn
berichten. Hij liet die bewust weg, zodat de SOE zou weten dat hij was
gearresteerd. De Abwehr had dit niet door... in feite moest hij elke
zestiende letter verkeerd uitzenden, deed dit bewust niet en gebruikte een
foutieve pseudo security check "stip" in de plaats van
"stop" om de SOE te verwittigen. Was Huub Lauwers een verrader?
Doordat hij bewust foutieve security checks gebruikte, en vanaf 28 maart in
zijn berichten het woord "CAUGHT" meegaf, meende hij de Duitsers te
misleiden en de Britten te verwittigen. Dit alles viel de SOE blijkbaar niet
op. Men bleef geheime agenten sturen die prompt door de Duitsers werden
gearresteerd en de meesten vonden de dood in Mauthausen. Zelfs de melding van
Pieter Doerlein, een agent die ontsnapte uit de handen van de Duitsers en
terugkeerde naar Engeland, vond geen gehoor bij de SOE toen hij hen probeerde
duidelijk te maken dat Huub Lauwers gevangen genomen was.
Huub
Lauwers werd na de oorlog onderscheiden door koningin Wilhelmina. Hij is zich
blijven afvragen wat er nu eigenlijk was gebeurd. Hadden de Duitsers de
Britten beetgenomen, of was het andersom? Hadden de Britten doelbewust 59
agenten opgeofferd om de Duitsers te misleiden dat de invasie, die op D-Day
in Normandië plaatsvond, zogenaamd in Nederland zou plaatsvinden? Dit laatste
blijkt inmiddels uit steeds meer bewijsmateriaal, al was het een schrale
troost voor Huub Lauwers, al overleefde hij de wereldoorlog en overleed hij
op 13 juni 2004 te Utrecht, NL.
Verhalen
- 1941 - Henri Cuypers,
echtgenoot van Marie Lauwens,
oorlogswees
Henri Cuypers
huwde op 28 april 1945 te Aarschot met Marie Elisabeth Lauwens. Henri Antoon
Cuypers verloor beide ouders in oorlogsomstandigheden. Zijn vader, Gustaaf
Cuypers, sneuvelde op 19 augustus 1914, “gestorven voor het Vaderland”, amper
vier dagen voor de geboorte van Henri. Zijn moeder, Marie Luyten, overleed op
25 april 1941 te Leuven. Kort na de aanvang van de tweede wereldoorlog, was
Henri Cuypers wees. Vier jaar later bij zijn huwelijk werd de toen
zestigjarige Louis Serneels, een landbouwer uit Aarschot, vermeld als zijn
stiefvader.
Verhalen
– 1940-1945 – Lauwens-en bij de Witte
Brigade “Fidelio” afdeling Hombeek
Bij
de mannelijke leden werden vermeld:
·
Alfons Lauwens uit de Befferstraat. Hij was de oprichter
van de afdeling die 48 leden telde en die de geschiedenis zou ingaan als
“Sector N.028” 8.
·
Jan Lauwens
·
Marcel Lauwens 9, zoon van de hoger vermelde
Alfons.
·
Gustaaf Lauwens
Bij
de vrouwelijke leden werd Irma Lauwens vermeld.
Afbeelding: logo van de witte brigade (uit
private collectie)
|
|
Andere leden waren Leon
Denteneer, Gustaaf Van Camp, Jules Teughels, Karel Phlips, Emiel Leemans,
Jules Sintebin, Emiel Verdoodt, Jozef
Van Der Goten, Alfons De Greef, Jozef Van Doren, Louis Van Den Eede, Frans
Diddens, Jozef Moens, Robert Van Assche, Alfons Verbist, Jan Mertens, Alfons
Mertens, Frans Sijmons, Jozef De Win, Petrus Dubin, Roger Dubin, Raymond
Denteneer, Jan Van Assche, Frans Potums, Leopold Mees, Benoit Van Ingelgem,
Alfons Jacobs, Maurice Christiaens, Frans Vergasselt, Urbain Van Craen,
Pieter Van Craen, Edward Ceuppens, Clementine Sijmons, Julienne Sijmons,
Maria Nuytiens, Maria Buelens, Maria Van Camp, Josephien Dubin-De Win, Angela
Dubin, Pelagie Somers, Rosalie Somers, Jeanne De Win en Leonie Leukemans.
Er was ook een tak van het
Geheim Leger, “schuiloord Hombeek” actief waarin actief waren: Theo Geets,
Olt. de Meester de Ravestein, res. Lt. Jules Spruyt Leo Verbist (auditeur
Rekenhof), Engelbert Spoelders, Frans De Win, Karel Diddens, Jan Fierens,
Jozef Fierens, Leopold Fierens, Karel Huybrechts, Louis Neutiens, Edmond
Phlips, Frans Rens, Jozef Ruys, Edward Tersago, Pieter Van Crombruggen,
Albert Van Crombruggen, Jozef Van De Camp, Julien Van Loo, Cyriel Vermoortel,
Jan Verlinden, Frans Verlinden, Frans Rosiers, Edward Moons, Theo Wuyts,
Severien Boey, Louis Boey, Emiel Geets en Jan De Win.
|