Laurentii - numquam solus incedes

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Blog

Voetnoten

¹ NAVSTAR was de oorspronkelijke benaming van het eerste systeem. Tot de komst van GLONASS, BeiDou, Galileo, was "GPS" het enige volledig operationele satelliet plaatsbepalingssysteem.

²Zie www.geopunt.be/

³ Niet beschikbaar via Geopunt Vlaanderen

⁴ www.google.be , www.street-view.net.

Screenshots kaarten en luchtfoto's van (c) Geopunt Vlaanderen onder gebruiksvoorwaarden - historische kaarten onder Public Domain (Popp 1842-1879, Vandermaelen 1846-1854, Atlas van Buurtwegen 1841, Ferraris 1771-1778, Fricx 1712, Allard 1688).

Blog - Geopunt Vlaanderen laat je zoeken in historische kaarten

Toen het Global Positioning System in 1967 werd ontwikkeld, kon niemand vermoeden welke vlucht dit zou nemen. Inmiddels is GPS¹ een algemeen begrip, en deed het zijn intrede in diverse technologie, van navigatie in de auto tot Pokemon Go. Geopunt Vlaanderen² ging de historische toer op, met een website waarop je op basis van de coördinaten van een bepaalde plaats, dezelfde locatie in historische kaarten kan gaan opzoeken. Dat geeft een beeld van veranderingen door de jaren heen in een specifieke omgeving.

Als startpunt namen we de Herfstraat in Berlaar bij Lier. Vervolgens bladerden we door het aanbod van historische kaarten om dezelfde locatie door de tijd heen te ontdekken. De huidige straat begon, zoals zoveel straten in het huidige Vlaanderen, als een wegenis, een landweg, waarrond in de loop van de tijd huizen werden gebouwd tot een volwaardige "bestrating" en nutsvoorzieningen niet langer konden uitblijven. De omgeving werd in vroegere tijden aangeduid als "de Vijfhoek".

Onze speurtocht gaf ons een beeld op volgende momenten:

· 2016, hedendaagse kaart

· 2012, luchtfoto

· 2009, luchtfoto

· 1979-1990, luchtfoto

· 1971, luchtfoto

· 1842-1879 via de Popp-kaart

· 1846 en 1854 via de kaart Vandermaelen

· 1841 via de Atlas van Buurtwegen

· 1771-1778 via de Ferrariskaart

· 1712 via de Fricx-kaart

We vergeleken ook met een andere bron³:

· 1688 via de kaart van Allard

Een luchtfoto van 2012² geeft een vrij recent beeld en toont de bebouwing aan het begin van de 21e eeuw.

Ook de luchtfoto van 2009 (zwart/wit) geeft een dergelijk beeld.

Een luchtfoto van 1979-1990 toon vooral aan dat de bebouwing sterk was toegenomen in de daarop volgende 20 tot 30 jaar.

Een luchtfoto van 1971 toont aan dat de bebouwing al gevoelig was toegenomen in de daarop volgende 20 jaren.

Voor hedendaagse kaarten zijn uiteraard ook toepassingen als Google maps en Streetview⁴ alternatieven voor opzoekwerk.

In 1842-1879 (Popp-kaart) was er nog geen sprake van bestrating in wat nu de Herfststraat heet: de "Smidstraat" heette toe de "Smet Straete", de Doelstraat had dezelfde naam, en de Meistraat heette toen de "Kleyne Mey Straet".

Tussen 1846 en 1854 (kaart Vandermaelen) werd de omgeving aangeduid als "De Vijfhoek". In de nabijheid lagen de Kapellestraat en de hoger vermelde Smetstraat (Smidstraat), alsook het "Busschots Hof", "Het Bergken" en de "Molenhoek". Merk dat er ter hoogte van de Herfststraat toch al een "wegel" lag.

De wegenis is nog duidelijker weergegeven op een kaart van 1841 (Atlas van Buurtwegen). De "Vijfhoek" en de Smidstraat worden ook vermeld op deze kaart.

Ook op de Ferrariskaart (1771-1778) was er al een aanduiding van een wegenis. De Doelstraat en de Smidstraat komen op deze kaart ook al voor.

De Fricx-kaart van 1712 geeft geen detail weer van de omgeving. Er is wel een aanduiding van een molen (zie "Molenhoek") en een hoofdweg naar Lier (Huidige Liersesteenweg), alsook het "Tramelhof", de "Cences des Jesuites & des Chartreux" en de nabijheid van de Grote Nete.

En hetzelfde op een kaart van 1688 (Allard):