© Laurentii.be
Genealogie Laurentii
Numquam solus incedes
Inhoud
Blog
Documenten
Foto's
Gezinnen
Stamboom
Startpagina
Thematisch
Verhalen
Verwante families
© Bewerking oude prent uit privé collectie
(Public Domain) – Bewerking kaart van © Google maps, 2012, onder
gebruikslicentie.
|
|
Verhalen
– 1739
- Moeilijke jaren in Hombeek: mislukte oogst, strenge winter, dysenterie (Hombeek)
Pastoor Paqué van Perk beschreef
het jaar 1740 als een rampzalig jaar: "O jaer veertigh, Jaer veertigh, Hoe hert syt ghy en speetigh".
Het was echter niet enkel dat jaar dat moeilijk was voor de bevolking in
Hombeek.
De oogst
van 1739 was mislukt en de winter die er op volgde was bijzonder streng. De
wintergewassen bevroren en honderden dieren stierven van de kou. De zomer van
1740 bracht ietwat beterschap, maar het bleef moeilijk. De noten aan de bomen
bevroren toen het in oktober drie dagen na elkaar vroor. 's Nachts roofden
hongerige mensen de aren op het veld. In september 1741 brak onder de
verzwakte bevolking dysenterie uit. Arm noch rijk werden ontzien, en zeker de
kinderen niet. Te Hombeek waren er in september en oktober 1741, 104
overlijdens.
De ziekte dysenterie wordt
gekenmerkt door buikpijn en diarree met bloed en slijmverlies en wordt veroorzaakt
door bacteriën of parasieten (amoeben). Het begin van de infectie kan
plotseling zijn en soms gepaard gaan met koorts, koude rillingen, buikpijn,
pijnlijke ontlasting, misselijkheid met bloed en braken.
De ziekte was vaak catastrofaal
in een tijd dat er nog geen afdoende geneeskundige behandeling voorhanden was
en de hygiëne vaak te wensen overliet. Door het optredend vochtverlies leidde
ze tot uitdroging en shock. Bij gebrek aan antibiotica, bestond de enige
behandeling uit rehydratatie, in het aanvullen van het vochtverlies met water
en zouten om uitdroging te voorkomen. In de 21e eeuw wordt dysenterie veelal
omschreven als een uitheemse, tropische ziekte.
Bij de families Lauwens en
Lauwers in de streek zijn er in deze periode heel wat sterfgevallen, al is de
doodsoorzaak niet altijd even duidelijk omschreven. Enkele voorbeelden:
·
Gielis Lauwers , zoon
van Jan Lauwers en Ann Kerremans uit Weerde
overleed op op 12 oktober 1741 te
Weerde. Bij het overlijden werd als doodsoorzaak dysenterie vermeld.
·
Anna Sas, de echtgenote van Peter Lauwers uit Zemst, overleed er op 11 september 1741
met de melding "zeer langzaam". Hun dochtertje Maria Lauwers was
kort daarvoor overleden aan dysenterie, op 25 september 1741.
|
|
·
Jan Van De Putte, zoon van
Jan Van De Putte en Maria Lauwers , overleed op 2 oktober 1741 aan de gevolgen van de
ziekte.
·
Jan De Ronde, een Zemstse
handwerker gehuwd met Anna Lauwers
overleed op 19 augustus 1740 te Zemst aan
dysenterie.
·
Ook de 25-jarige, ongehuwde
Anna Timmermans, een dochter van Gaspar Timmermans en Elisabeth Lauwers uit Zemst, overleed aan dysenterie op 17 september
1741.
·
Elisabeth Janssens, de
tweede vrouw van Antoon Wellens die eerder met Elisabeth Lauwers was gehuwd te Muizen, overleed op 15 oktober 1741 te
Muizen aan dysenterie.
·
Matthijs
Lauwers , in 1718 te Zemst gehuwd met Joanna Verdoodt,
overleed op 1 oktober 1741 te Zemst aan dysenterie. Ook hun zevenjarige zoon
Maarten overleed drie dagen later aan dezelfde ziekte.
·
De ziekte sloeg ook hard toe
in het gezin Van Loock-Lauwers uit Zemst: de moeder overleed op 25 februari 1742
aan de gevolgen, kort na het overlijden van twee kinderen in november 1741 en
januari 1742.
·
Sebastiaan
en Jan-Baptist Lauwens , kinderen van Jan Lauwens en Katrien Van Den Houten uit Grimbergen, overleden
jong op 23 oktober 1741 en op 28 maart 1742.
·
Antoon Lauwens ,
echtgenoot van Martina Van Der Minnen, overleed op 6 oktober 1739 te
Grimbergen. Een zevenjarig kind uit hetzelfde gezin overleed hetzelfde jaar
op 7 december 1739.
·
Antoon Lauwer s, zoon van Jan Lauwers en Anna Verschuren, overleed op 21 september 1741 te Humbeek, melding
“23 jaar”. Vermoedelijk was dit ten gevolge van een epidemie in september
1741 - die te Leest werd aangeduid als "rode loop". Vijfenzeventig Leestenaars lieten toen het leven.
·
Marie
Lauwers , dochter van Jaak Lauwers en Verbeijst Catharina, overleed op 17 oktober 1741
te Humbeek.
Afbeelding: de
"Kouter" tussen Hombeek en Leest, de regio waar de (verwante) Hombeekse
en Leestse Lauwers en Lauwens families woonden sinds de 16e eeuw.
|