(c) laurentii.be Genealogie Laurentii Numquam solus incedes Inhoud Blog Documenten Foto's Gezinnen Stamboom Startpagina Thematisch Verhalen Verwante families Voetnoten ^1 Laurentii is de Latijnse verzamelnaam voor Lauwens en Lauwers en andere etymologische varianten voor de familienaam ^2 deel van de Annales Bertiniani et Vedastini: Brussel, Koninklijke Bibliotheek, ms. 6439-6451, 11de eeuw. Aanwijzingen dat de Karolingische vorsten zo’n versterkte wachtpost in Brugge lieten optrekken, zijn evenwel (nog) niet gevonden. ^3Gent, Universiteitsbibliotheek, ms. 439, 14de eeuw ^4Zie o.m. Gysseling, “Een nieuwe etymologie”, R. Haepke “Brügges Entwicklung zum mittelalterlichen Weltmarkt”, en F.L. Ganshof, “Iets over Brugge gedurende de preconstitutioneele periode van haar geschiedenis” in Nederlandse Historiebladen, 1939 ^5 Yves Cohat, “De Vikingen, heersers der zee”, 1987, Gallimard, Parijs ^6 De patronen op de fibula in reliëf vormen een draak/slang-in de Noorse mythologie en geloof draken/slangen speelden een hoofdrol -denk aan de drakekoppen op hun schepen. Èèn mythologische draak/slang wezen was de Midgaardslang of Jǫrmungandr (soms ook Jormungand of Jorgmungander) als oerslang nagenoeg het grootste en gevaarlijkste monster uit de Noorse mythologie. Hij is één van de drie kinderen van Loki en Angrboða en waarschijnlijk het meest afschrikwekkende - De Midgaardslang is zo enorm groot dat hij in een cirkel om Midgard,de wereld,ligt - Zijn kop reikt tot aan de punt van zijn staart en wanneer hij er in bijt schudt hij van woede,waarmee hij aardbevingen veroorzaakt. ^7Deelname aan een DNA geneografisch onderzoek van National Geographic / Waitt Society in 2007. In 2016 werd opnieuw deelgenomen een nieuw DNA-onderzoek plaats in het kader van het project "De Gen-iale Stamboom" van de K.U.L. in samenwerking met de Vlaamse Vereniging Familiekunde. (c) Foto's Brugge, Viking helm en fibulae uit private collectie 2002-2018 - Foto Boudewijn I onder Creative Commons licentie CC BY-SA 3.0, Zeisterre, 2009 (BRon Wikimedia) - Kaart bewerking onder Creative Commons licentie CC BY-SA 3.0, Briangotts, 2006 (Bron: Wikimedia).

1000 jaar geleden - Vikings in de lage landen Met wat we nu weten, is de oorsprong van de Laurentii ^1 in België te vinden in de omgeving van Brugge in het voormalige graafschap Vlaanderen kan teruggaan tot tussen de 9^e en de 12^e eeuw. Een DNA-onderzoek via de mannelijke lijn leidde tot Haplogroep H1-a, wat wijst op een genetische verwantschap met Deense Vikings, maar er zijn geen aanwijzingen dat dit verband houdt met de aankomst van Vikingen in de streek van Brugge. In het eerste kwart van de 9de eeuw teisteren de Noormannen de Vlaamse kust, maar een plaatselijk garnizoen zou deze dreiging hebben kunnen afslaan. Zo verhaalt het Liber de gestis regum Francorum^2. Vanaf halfweg de 9de eeuw duikt de naam Brugge op in documenten en op munten. De allereerste vermelding komt voor in een inventaris van kerkschatten van de Sint-Baafsabdij in Gent uit de periode 851-864, Breviarum de thesauro Sancti Bavonis^3.  Daarin worden  kerkschatten vermeld die uit angst voor de invallen van de Vikingen in veiligheid werden gebracht. De oorspronkelijke naam van de nederzetting ‘Brugge’ zou Rogia zijn, een afgeleide naam van de Reie. Vanaf de 8^e of de eerste helft van de 9^e eeuw onderging de naam een taalkundige evolutie die alleen door invloed van het Oudnoors is te verklaren. Er zou toen een contaminatie hebben plaatsgevonden met het Noorse bryggia^4 dat “aanlegplaats” betekent. Deze naam is enkel te verklaren vanuit intense en langdurige contacten met Vikings, een Scandinavisch volk, of zelfs de aanwezigheid van een belangrijke vreemde kolonie. Heel wat woorden in het scheepsjargon werden ontleend aan het Oudnoors, zoals stag, Beting (van beitass) en kiel (van kjörl)^5. Afbeelding: beeld van Boudewijn I van Vlaanderen, met de ijzeren arm, aan de gevel van het stadhuis van Brugge Wanneer Boudewijn I met de Ijzeren Arm in 862 volgens de legende Judith, de dochter van de Franse koning Karel de Kale schaakt en met haar naar Brugge vlucht, moet hij naar verluid vooral de streek beschermen tegen de invallen van de Noormannen. Daarvoor wordt een burcht op de huidige "Burg" in Brugge gebouwd. Boudewijn wordt de eerse graaf van Vlaanderen en regeert als dusdanig van 877 tot 879. Ook zijn zoon, Boudewijn II de Kale, die gehuwd was met Elfridis, dochter van de Engelse koning Alfred de Grote (rex 871-899) had als graaf van Vlaanderen de handen vol met het beteugelen van invallen van Noormannen. Dit blijft duren tot Arnulf van Karinthië, koning van Germanië, de Noormannen defintief verslaat in de Slag van Leuven aan de oevers van de Dijle in 891. Het vervolg speelt meer op Engelse bodem, maar Brugge en Vlaanderen raken erbij betrokken. ██ Vikinggebieden in de 8e eeuw - ██ Vikinggebieden in de 9e eeuw - ██ Vikinggebieden in de 10e eeuw ██ Vikinggebieden in de 11e eeuw - ██ gebieden die slachtoffer van regelmatige rooftochten door Vikingen waren

Sweyn Gaffelbaard (960-1014), de zoon van Harold Blauwtand (910-986/7), koning van Denemarken, huwt een eerste keer met Gunhilde van Polen en hun zoon Harold IV (994-1018/9 is de vader van Cnut (995-1035) de Grote, koning van 1016 tot 1035. Uit zijn tweede huwelijk met Sigrid wordt een dochter geboren, Astrid, die trouwt met Richard II, hertog van Normandië. Tijdens zijn bewind bezoekt Cnut de Grote met zijn tweede vrouw Emma Brugge in 1026. Emma, dochter van Richard I van Normandië, was weduwe van de Engelse koning Aethelred II. Wanneer Cnut sterft en Harold I Hazevoet, zoon uit zijn eerste huwelijk, ten onrechte koning wordt, vlucht Emma van Engeland naar Brugge. Wanneer haar eigen zoon Harthacnut, die ze had met Cnut, dan koning wordt in 1040, keert zij terug naar Engeland. Bij het overlijden van Harthacnut wordt hij opgevolgd door een zoon die Emma had met haar 1e man, koning Aethelred II. Het wordt Edward de Belijder, koning van Engeland van 1042 tot 1066. Edward was getrouwd met Edith, de dochter van Gytha en Harold Godwin, earl of Wessex. Wanneer Harold Godwin zich teveel gaat bemoeien, verbant Edward de familie naar Brugge. Enkel Harold II Godwineson, één van de zonen ontsnapt hieraan en wordt de opvolger van Edward in 1066. Hij wordt in Battle nabij Hastings verslagen door Willem I de Bastaard (de Veroveraar) genaamd, die gehuwd was met Mathilde van Vlaanderen, dochter van graaf Boudewijn V van Rijsel. Cnut de Grote was de oom van Sweyn II Estridson (° 1020 ?-koning 1047-1074). Zijn zoon wordt koning Cnut IV de Heilige (°1040 ?) van 1080, tot hij vermoord wordt in 1086. Hij is gehuwd met Adela, dochter van Robrecht I de Fries. Hun zoon is Karel de Goede (° 1083 ?), die als Deense prins graaf van Vlaanderen wordt van 1119 tot hij vermoord wordt in 1127. Brugge is overigens niet de enige Vlaamse stad met een Vikingverleden. Deense Vikings die in Engeland door Alfred de Grote waren verslagen, staken in 879 het Kanaal over en gebruikten Gent als uitvalsbasis. Zij trokken in 881 naar Asselt aan de Maas in Midden-Limburg om van daar uit strooptochten uit te voeren tot in Keulen, Bonn, Koblenz en Trier^5. De Frankische vorsten trachtten kwaad met kwaad te bestrijden en beleenden kustgebieden aan Deense Vikings als Harald en Rorik, die al vóór 840 door Lodewijk de Vrome als leenman werden aangesteld in Dorestad en omgeving. Dit bleek weinig effectief, ook bij de opdeling van het Karolingische rijk in 843, omdat de Viking leenmannen slechts een kleine militaire bovenlaag uitmaakten van de samenleving, en vaak afwezig waren gezien zij deze lenen niet permanent bewoonden. Niet alle Deense Vikings waren krijgsmannen, en het is duidelijk dat velen zich integreerden in de cultuur van hun nieuwe thuisland en opgingen in de inheemse bevolking. Hoe dan ook kon de aanstelling van Deense leenmannen niet bewerkstelligen dat de Vikingaanvallen ophielden na het uiteen vallen van het Karolingische rijk. Afbeelding: Viking omega fibula`s en Viking Kruishangers, twee gedecoreerd met mythische draak figuren, uit de 8e tot 11e eeuw^6. Datering: Vroeg middeleeuws - Viking periode - 8e/11e eeuwOp lange termijn is hun invloed op het economisch en staatkundig vlak nochtans onmiskenbaar. De handel viel niet stil maar verlegde zich, de zeevaartkunde verbeterde, en de versterkte vestigingen, vaak ontstaan als vluchtplaatsen, vooral aan de kust, met de militaire versterking door lokale heersers werden steeds effectiever – het centrale gezag was immers aanzienlijk afgebrokkeld en deze omstandigheden versnelden de desintegratie van het Karolingische rijk. De aanwezigheid van Deense Vikings in Vlaanderen boeit ons omdat een Y-chromosoom onderzoek op mannelijke descendenten Lauwens in de 21^e eeuw wijst op een Deense Vikingoorsprong^7. Deze genetische lijn werd ook ontdekt in een mitochondriaal onderzoek van een stammoeder van de familie Hernandez op de Canarische eilanden. Deze stammoeder heette Juana Lorenzo en was een Vlaamse immigrante uit Brugge wiens naam oorspronkelijk als Johanna Lauwens/Lauwers werd gespeld. Vikings in het hertogdom Brabant Vanaf de 9e eeuw, na het hoogtepunt van het Karolingische rijk dat aanving in de 7e eeuw, zijn er sporen van Deense koningen (Vikings) die zich in de streek kwamen vestigen, zoals Onulfus van Wolvertem en diens vader Volkaard I van Anderlecht in de 11e eeuw, die op gelijke voet stonden met de heren van Grimbergen.