Afbeelding met tekening

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

© Laurentii.be

 

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Blog

Documenten

Foto's

Gezinnen

Stamboom

Startpagina

Thematisch

Verhalen

Verwante families

 

Voetnoten

 

1  Dit Edict onder Constantijn de Grote en Licinius is niet bewaard gebleven en wordt daarom door sommige historici in vraag gesteld. Mogelijk ging het in essentie om een zogenaamde “diplomatieke brief”.

2 Doornik in Henegouwen was de hoofdstad van het Merovingische Rijk in 486. Voorheen was dit ‘Dispargum’, wat op Duisburg bij Tervuren kan wijzen, en nadien Parijs onder Clovis (481-511). De “Franken” leefden zij aan zij met de Gallo-Romeinen in onze gewesten, met gelijk geldende juridische regels en tolerantie voor etnisch gemengde huwelijken. Onder de Merovingers kreeg het middeleeuws feodalisme vorm. Een grote verzameling archeologische vondsten uit de Merovingische periode van de Lage Landen, voonamelijk uit Henegouwen, is terug te vinden in het Jubelparkmuseum te Brussel. Daar hoort ook een opmerkelijke muntschat uit Broechem (Ranst) bij. De Karolingen onttroonden de Merovingen in 751.

3 Zie verhaal voorouders van Odin Lauwereyns van Diepenhede, 865. Toch zouden de volgende eeuwen meer lokale machthebbers de macht van het koninkrijk ondergraven en werd  de versnippering van het Karolingische rijk in de hand gewerkt.

4 In 911 zou Karel de Eenvoudige de aan de heren van Cadsant verwante viking Rollo de heerschappij geven over Normandië (“Noormannen-land”) bij het verdrag van Saint-Clair-sur-Epte. Zie ook verhaal van 874.

5 Dit leidde ook tot een verdeelde loyauteit bij de voorouders Lauwereyns. Zie verhaal uit 1302-1337.

6 Na de dood van Lodewijk XI in 1483, startte Maximiliaan een nieuwe oorlog waarin de Vlaamse steden opnieuw zijn plannen doorkruisten. Dit leidde tot de Vrede van Senlis in 1493.

7 Zij was feitelijk de vorstin van de Nederlanden, geboren in het paleis op de Koudenberg te Brussel, opgevoed in het Frans en het Latijn. Zij huwde op 19 augustus 1477 met kroonprins Maximiliaan I van Oostenrijk. Haar zoon Filips de Schone werd de vader van de latere keizer Karel V en haar dochter Margaretha van Oostenrijk werd landvoogdes van de Habsburgse Nederlanden die geen nakomelingen had – Haar (zelfgeschreven) grafschrift vermeldde “Hier ligt Margot, de gewillige bruid, had twee echtgenoten, maar als maagd gestorven.

8 Zie ook verhalen uit Mechelen in 1572 en Antwerpen in 1576.

9 Zie ook verhaal Jerome Lauwereyns van Watervliet in 1500 en 1501.

10 Zie verhaal uit 1580.

11 Leopold I huwde op 1 augustus 1832 met de Franse koningsdochter Louise Marie van Orléans. Zijn zoon Leopold voerde de titel van hertog van Brabant en zou de tweede koning worden van België. Zoon Filips voerde de titel graaf van Vlaanderen en dochter Charlotte huwde in 1857 met keizer aartshertog Maximiliaan en werd keizerin van Mexico.

12 Zie ook meerdere verhalen.

13 Naar verluid is dit Sint-Lambertus in Weerde bij Langdorp. Deze parochie bestaat niet meer. Zie gezinsreconstructies Langdorp.

 

image005.jpg

© Afbeeldingen schilderijen Isabella van Spanje door Frans Pourbus de Jongere, 1621, en als zuster Isabella Clara Eugenia door Pieter Paul Rubels, 1625 onder Public Domain (Bron Wikimedia, Noordbrabants Museum en Norton Simon Museum). - Schilderij van Margaretha van Oostenrijk van Bernard van Orley (Public Domain, omstreeks 1518 - Bron: Wikipedia). – Foto Mechelen © P. Lauwens, 2020. – Foto beeld Napoleon, 1810, uit private collective. – Prent koningskinderen van Charles Baugniet, 1841, onder Public Domain. - Foto grafmonument in de Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk van Watervliet van (c) Roel Renmans, juli 2010, gepubliceerd met toestemming. – © Foto viking helm replica, 2015 uit collectie laurentii.be. - Foto Boudewijn I onder Creative Commons licentie CC BY-SA 3.0, Zeisterre, 2009 (Bron Wikimedia). © Foto’s kruisvaardersmunten uit private collectie, 2018. - Bewerking prent Mechelen uit private collectie (Public Domain, 17e eeuw).

 

Blog  - 2021 – Verdragen is een werkwoord

Een Brusselse slagerszoon schreef ooit “Quand tous les dégoutés seront partis, ce ne sont que les dégoutants qui restent.” Paul Vanden Boeynants had het over de politiek. Tijdens onlusten zoals de Franse revolutie was het eerder andersom: toen alle vermeende “degoutanten” verwijderd waren, bleven enkel de gedegouteerden over en het werd een golf van bijltjesjaren die tot ver buiten Frankrijk van alles in beweging zette.

In beide uitspraken zit waarheid, of eerder meerdere waarheden, want het tegenovergestelde van een ‘diepe waarheid’ is niet noodzakelijk een leugen, maar vaak een andere diepe waarheid. Eén zo’n waarheid is dat onvrede uiteindelijk leidt tot verandering. Een andere waarheid is dat “wie snel geïrriteerd is, snel manipuleerbaar is”. Kijk naar de geschiedenis. Waarom wordt een waarheid gemeengoed? Soms ontstaat verandering spontaan en geleidelijk. Soms wordt handig gebruik te maken van  de frustratie van genoeg mensen om een verandering in gang te zetten in de richting die men beoogt. 

Verdraagzaamheid heeft alles te maken met de houding die we als persoon aannemen tegenover iets wat gebeurt, zeg maar een “thema”. Hoe dichter dat aanleunt bij onze basisbehoeften als voedsel, een dak boven ons hoofd, geborgenheid, hoe groter de betrokkenheid. Verdraagzaamheid is hard werk voor mensen die zich verschillig opstellen. Wie zich onverschillig opstelt, maakt ook een verschil: de “zwijgende meerderheid” ondergaat het of geeft ruimte aan wie de verandering in een bepaalde richting duwt. Dat “duwen” kan “manipuleren” of “inspireren” zijn, en net zo goed onbewust. Veranderingen kunnen een eigen leven gaan leiden en andere veranderingen uitlokken, ook al worden ze beïnvloed.

Niet voor niets is verdraagzaamheid verwant met “verdrag”, de formele manier waarop verdraagzaamheid in gedragsregels en verwachtingen wordt beschreven. Ook het Duitse woord “Vertrag” heeft die betekenis, al vind ik dat het toevallig ook als het Nederlandse “vertragen” klinkt ook wel een mooie. “Bezint eer ge begint” weet je wel. Een verdrag zegt iets over de manier waarop men behandeld moet worden of moet behandelen. Het Engelse woord “treaty” en het Franse woord “Traité” leggen daar zelfs eerder de nadruk op, terwijl het Franse “accord” eerder aan de overeenstemming herinnert om tot het verdragen van een gewijzigde realiteit te komen. Dat zal ook wel iets te maken hebben met de Angelsaksische tendens om de nadruk op gedrag te leggen, en de Latijnse nadruk op gevoel of stemming.

Er zijn ook naamvarianten die andere nuances benadrukken: verbintenis of verbond, afspraak, conventie, traktaat, decreet, edict of wet, overeenkomst of pakt, … en het laatste verwijst naar een toestand van geweldloosheid of vrede. Er zijn verdragen die zelfs bij die naam gaan: Pax Romana, de Vrede van Munster. Wederzijdse instemming is er niet noodzakelijk wanneer het om edicten of decreten gaat. Die kunnen ook zonder akkoord of instemming worden opgelegd.

Er zijn verschillende vormen voor verdra(a)gzaam. Vertrekken we van respect - wat eerder op onverschilligheid wijst: “Ik verdraag het zolang ik er geen last van heb.” – of uit waardering, of een gevoel van verbondenheid, of begrip? Dat zijn verschillende soorten verstandhouding en die vragen minder of meer energie. Een “compromis” bevat het woord belofte en dat is misschien wel de essentie van wat een verdrag is. Veel verdragen gaan uit van een wederzijdse belofte en dan komt de inspanning om het in de praktijk om te zetten. Verdragen is een werkwoord.

 

Geschiedenis en familiegeschiedenis in een notendop

Afbeelding: het verhaal van voorouders in onze gewesten begint met Deense Vikings die zich vestigden in Oost-Engeland en aan de Vlaamse kust. In 865 werd Frederik van Cadsant aangesteld als heer van het (toenmalige eiland) Cadzand door de graaf van Vlaanderen. Nakomelingen van Laurens van Cadsant gingen bij familienamen als Lauwereyns, Lawrence, Lauwerens, Lauwens en Lauwers.

Afbeelding rechts: Boudewijn I van Vlaanderen (849-879) was de eerste graaf van Vlaanderen. Hij huwde Judith van West-Francië, een dochter van Karolinger Karel de Kale. Zij was al twee keer weduwe: van Aethelwulf en van Aethelbald van Wessex. De bekende voorouders werkten vooral in krijgsdienst en als handelaar en hadden connecties aan de Engelse en Franse hoven en met andere ingeweken noormannen.

Afbeelding met object, munt, zwart, oud

Automatisch gegenereerde beschrijvingAfbeelding met object, munt

Automatisch gegenereerde beschrijving

Afbeeldingen: kruisvaardersmunten uit 1189 van Richard Leeuwenhart. Robert Lawrence, wiens vader een Vlaamse zilversmid was (Lauwerens), trok met hem in Engeland op kruistocht. Robert bleek met zijn Vlaams-Frans-Engelse roots een goed onderhandelaar tussen de Franse, Engelse en Vlaamse kruisvaarders – die niet altijd overeen kwamen - en Saladin, wat in juli 1191 leidde tot de overgave van Accra. Ook de eerste heren van Cadsant telden al kruisridders3 en Odin Lauwereyns van Diepenhede trok in 1248-1254 vanuit Brugge op kruistocht met Gwijde van Dampierre en de Franse koning Lodewijk IX. Aan beide zijden van het Kanaal werden zij geridderd, of door de Engelse, of door de Franse koningen.

Afbeelding: Filips de Goede van Bourgondië in 1419.

Afbeelding: Jerome Lauwereyns, grafmonument te Watervliet. Hij overleed in 1509.

Afbeelding met buiten, gebouw, lucht, oud

Automatisch gegenereerde beschrijving

image006.jpg

Afbeeldingen: Margaretha van Oostenrijk te Mechelen, 1518 en haar standbeeld te Mechelen in 2020.

Afbeelding met binnen

Automatisch gegenereerde beschrijving

Afbeeldingen: landvoogdes Isabella (1621-1633) en diezelfde Isabella als zuster Clarisse in Tervuren (1625).

Zij woonde, naar verluid tegen haar zin, in Brussel en trad de laatste jaren van haar leven toe tot de orde der Clarissen in Tervuren. Liever dan de opvolging van haar man aartshertog Albrecht, had zij willen intreden in het klooster de las Descalzas Reales in haar Spaanse thuisland, maar dat werd haar niet toegestaan. Wat nu België is, was eeuwenlang de speelbal van vreemde overheersers en persoonlijke belangen.

Afbeelding met persoon

Automatisch gegenereerde beschrijving

Afbeelding: Joos Lauwens was smid te Brussel in 1717. In de 16e-19e eeuw telden de stamlijnen in het voormalige hertogdom Brabant meerdere smeden, ook schippers en vooral landbouwers. 

Nakomelingen van de Mechelse voorouders werden van hoveling landman in de omgeving van Hombeek en Leest.

 

Afbeelding: bronzen beeld van de Franse keizer Napoleon uit 1810. De zogenaamde Brabantse Omwenteling kantte zich in 1789-1790 tegen de Oostenrijkse overheersers en ging vooraf aan de Franse overheersing. Het was een eerste zucht naar onafhankelijkheid in onze contreien. De Boerenkrijg was een ander in de kiem gesmoorde vorm van verzet. Het duurde nog tot 1830 tot er een “nieuwe” Belgische revolutie kwam.

Afbeelding: de eerste koningskinderen van België: Leopold (II), Filips en Charlotte in 1841.

Merk dat hij niet als “koning van België” werd benoemd, maar als “koning der Belgen”. Het nieuwe België zette zich daarmee af tegen de absolute monarchie en volgde de principes van de Julimonarchie in Frankrijk waar de zogenaamde burgerkoning Lodewijk Filips “roi des Français” werd getiteld. Met de aanstelling wilde het Belgische Nationale Congres ook voorkomen dat het land onder de buurlanden zou worden verdeeld langs de taalgrenzen.

Afbeelding: François Lauwens tijdens Wereldoorlog I, één van de twee luitenant-generaals uit de stamlijn Hombeek-Leest in het Belgische leger.

De wereldoorlogen beproefden opnieuw de onafhankelijkheid van België en vroegen zware offers van hele generaties – niet alleen van de mannen die onder de wapens werden geroepen.

 

 

 

 

 

Verdragen die vorm gaven aan onze geschiedenis

 

Pax Romana

(“Romeinse Vrede”)

27 voor Christus – 180 na Christus

Periode waarin er relatieve vrede heerste in het Romeinse Rijk, bewaakt door een superieur staand leger dat ook onze gewesten bezette, ondersteund door een gedegen bestuurssysteem en het zogenaamde Romeinse Recht. Zolang de keizer werd erkend, was er respect voor de eigen cultuur en godsdienst – wat wezenlijk veranderde toen het christendom terrein won. Het idee en de symbolen werden vaak misbruikt om legitimiteit te geven aan onderdrukking, tot het 20e eeuwse fascisme toe.

 

Varianten als Pax Americana, Pax Assyriaca, Pax Brittannica, Pax Europeana, Pas Germanica, Pax Hispanica, Pax Mongolica, Pax Ottomana, Pax Neerlandica en Pax Belgica verwezen ook naar periodes van langdurige vrede, meestal onder de overheersing van een specifieke grootmacht.

 

Edict van Milaan1

(313)

Dit “edict” regelde de godsdienstvrijheid binnen het Romeinse Rijk en maakte een einde aan de christenvervolgingen. Het volgde op het Edict van Nicomedia van 311 waarin de godsdienstvervolging eindigde. Dit was een kantelpunt voor de kerstening van onze gewesten in de volgende eeuwen en het ontstaan van parochies. Het oudste bisdom in onze contreien ontstond in 280 in Tongeren waar Sint-Servaas predikte in de 4e eeuw. De Sint-Ursmarusparochiekerk van Lobbes bij Charleroi werd in 819-823 opgericht onder de Karolingers en is daarmee de oudst bekende van België. In het Graafschap Vlaanderen kregen de eerste parochies vorm in de 10e eeuw en men neemt aan dat er al gemeenschappen ontstonden vanaf de kerstening gedurende de 7e eeuw. De oudst gekende parochiekerk in het hertogdom Brabant dateert van de 10e eeuw13.

 

Edictum Chlotarii

(614)

Dit edict legde de staatsgrenzen binnen het Frankische rijk vast. Er werden autonome (meestal voormalig Merovingische) deelkoninkrijken erkend, bestuurd door (hof-)meiers. Dit had impact op regelmatig veranderde delen van België en Nederland2.

 

Edict van Pîtres

(864)

Karolinger Karel de Kale vaardigde dit decreet uit om sociale en monetaire hervormingen door te voeren die omwille van woekerwinsten ook het lijfeigenschap hadden bevorderd. Ook maatregelen om de aanvallen van Vikings tegen te gaan kwamen hierin aan bod, zoals het bouwen van burchten en stellingen. Merk dat de (viking) voorouder Frederik van Cadsant omstreeks 865 werden aangesteld om het eiland te verdedigen3. Zijn zoon Arthur van Cadsant ging noodgedwongen mee met viking Rollo op diens plundertocht in Frankrijk. Rollo was een zoon van de (overigens verwante) Rognvald Eysteinnsson (“Ragnar”), die niet naliet de eerste burcht op Cadzand te vernietigen bij zijn bezoek.

 

Verdrag van Ribemont

(880)

Met dit verdrag kwamen de delingen van het Frankenrijk tot een einde. Er waren andere verdragen aan voorafgegaan (Prüm in 855, Meerssen in 870, Voeren in 878,…) die ook impact hadden op de heerschappij in onze gewesten. Gezamenlijk een antwoord geven op de aanvallen van de Noormannen stond hoog op het agenda4. De Capetingers zouden volgen en in de 11e eeuw huwde voorouder Antoon II van Cadsant met Emma Capet, de France, een dochter van Hendrik I en afstammeling van Hugo Capet, een Franse koningslijn vanaf 987.

 

Vrede van Melun

(11 april 1226)

In dit verdrag moesten de edelen en steden van het Graafschap Vlaanderen trouw zweren aan de Franse kroon. Het verdrag kwam pas goed in voege onder Filips (IV) de Schone (1268-1314) in een periode dat Vlaanderen geprangd zat tussen Franse en Engelse belangen5. In deze periode leefde voorouder ridder Odin Lauwereyns van Diepenhede, die graaf Gwijde van Dampierre en de Franse koning Lodewijk IX vergezelde op hun kruistocht (1248-1254).

 

Vredes van Atrecht

(1435, 1482)

De Vrede van Atrecht (het huidige Arras) tussen Filips de Goede, de hertog van Bourgondië, en de Franse koning Karel VII, baande de weg om Bourgondië opnieuw onder de Franse kroon leenplichtig te maken, ook al viel de persoonlijke leenplicht van Filips de Goede daardoor weg – een privilege dat zijn opvolgers niet kregen. Toch bleven er spanningen bestaan tussen Bourgondië en Frankrijk, die onder meer tot een nieuwe Vrede leidden tussen Lodewijk XI en Maximiliaan van Oostenrijk in december 1482 waarin de Bourgondische successieoorlog werd beëindigd die grote impact had op de steden in het Graafschap Vlaanderen6.

 

Vrede van Utrecht

(1474)

Dit vredesverdrag in de hoofdstad van het prinsbisdom Utrecht beslechtte gewelddadigheden tussen onder meer Vlaamse steden die bij de Hanze waren aangesloten en het koninkrijk Engeland. Deze Hanze was een ingrijpend samenwerkingsverband tussen grote steden in Europa en er waren kaperoorlogen ontstaan tussen deze steden en steden uit graafschappen als Holland en Zeeland en in Engeland. Handelsoorlogen tussen Engeland en de Nederlanden waren daarmee evenwel nog niet van de baan.

 

In 1436 emigreerde Jan Lauwens naar Carltonville in Engeland vanuit Zierikzee in Zeeland [link] en er waren ook migraties in de andere richting. Het was niet ongewoon dat men het Kanaal overstak, ook niet in de eeuwen daarvoor [link].

 

Vrede van Senlis

(1493)

Lodewijk XI stond Bourgondië af aan Maximiliaan van Oostenrijk, samen met Picardië, en dit in ruil voor Artesië (Artois) en Franche-Comté. De Habsburgse keizer Maximiliaan was regent van de Lage Landen en hij zou hierin worden opgevolgd door zijn zoon Filip de Schone die als zoon van Maria van Bourgondië - die ook hertogin van Brabant, Limburg, gravin van Vlaanderen, Henegouwen, Namen en vrouwe van Mechelen was7 - de erfgenaam was van alle Bourgondische bezittingen. De Vrede van Senlis versterkte de tegenstelling tussen Franse en Habsburgse belangen.

 

In onze voorouderlijke lijn vinden we Jerome Lauwereyns van Watervliet terug als schatbewaarder en kanselier van Filips de Goede van Bourgondië. Hij noemde een polder en heerlijkheid Philippine naar zijn broodheer. In 1508 verkocht hij in Mechelen zijn stadspaleis aan Margaretha van Oostenrijk, dat opging in haar paleis, en zij was bereid zich als voogd van zijn kinderen te laten benoemen. Toen begin 1500 de latere keizer Karel werd geboren, was Jerome betrokken bij zijn opvoeding9.

 

Pacificatie van Gent

(8  november 1576)

Bij dit verdrag verenigden de Nederlanden zich in hun verzet tegen Spanje. Vlaanderen sloot zich aan bij Willem van Oranje na plunderingen van Spaanse troepen en de Spaanse furies in steden als Antwerpen en Mechelen8. Het werd bekrachtigd op 7 januari 1577 in Brussel door de Staten-Generaal van de Nederlanden. Drie jaar later vielen de Nederlanden uiteen in de zogenaamde Unie van Atrecht en de Unie van Utrecht. Het hield ook de Tachtigjarige Oorlog niet tegen (1568-1648) die tot de scheiding van de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden leidde in 1585 (Val van Antwerpen).

 

In deze periode was in de voorouderlijke lijn, Peter Lauwereyns scheepskapitein bij de Spaanse vloot, Colaert Lauwereyns was kapitein in het Spaanse leger en Maria Lauwers huwde in Brugge met don Juan de Peralta10.

 

Verdrag van Antwerpen

(1609)

Dit verdrag leidde tot het zogenaamde Twaalfjarig Bestand (1609-1621), een periode van wapenstilstand waarin het niet of nauwelijks tot schermutselingen kwam in de Lage Landen. Al in 1607 had Spanje een voorlopig bestand aanvaard. Opmerkelijk was dat de Spaanse koning Filips II in 1598 afstand gedaan van de Nederlanden aan de Habsburgse (Oostenrijkse) aartshertogen Albrecht en Isabella, maar de Spanjaarden behielden het militaire gezag met veldheren als Spinola en namen in 1621 opnieuw officieel de macht waar nadat Albrecht kinderloos was overleden. Isabella van Spanje werd toen aangesteld als landvoogdes (1621-1633). Zij werd opgevolgd door Ferdinand van Oostenrijk in 1634.

 

Vrede van Münster

(15 mei 1648)

Verdrag dat de Tachtigjarige Oorlog beëindigde tussen Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De laatste republiek werd daarbij erkend en zou het Rooms-Duitse Rijk verlaten. Franse inmenging aan de zijde van de Republiek had de machtsverhoudingen veranderd en een duwtje in de rug gegeven, al werd Frankrijk uiteindelijk uitgesloten bij de onderhandelingen omdat men te hoge eisen stelde. Er kwam een grens tussen de Republiek en de Zuidelijke Nederlanden – bepaald door de toenmalige frontsituatie – en het Partagetraktaak legde pas in 1661 de grenzen vast in Limburg, terwijl Antwerpen onder de Zuidelijke Nederlanden viel. Een ander gevolg was ook dat de goederen van de Rooms-Katholieke kerk in de noordelijke Republiek er aan de staat toekwamen.

 

Tussen 1715 en 1795 sprak men over de “Oostenrijkse Nederlanden” voor de 10 of 11 provincies die de ‘Zuidelijke’ Nederlanden vormden. Toen de Franse revolutie naar onze contreien werd geëxporteerd, liep die periode af. De Oostenrijkse soldaat veldwachter Jan Pessendorfer besloot te blijven en huwde zijn lief Marie-Thérèse Lauwers [link], stadswachter Jan Frans Lauwens bleef op post in Mechelen [link], de Antwerpse pastoor Jacques Lauwens werd verbannen [link] en boerenkrijgers als Benedict Ferdinand Lauwers in Sint-Niklaas [link] en Jan en Peter-Jan Lauwers in Kapelle-op-den-Bos [link] gingen in het verweer.

 

Verdragen van Parijs

(30 mei 1814 en 20 november 1815)

Het eerste verdrag beëindigde de “Zesde” coalitieoorlog tegen het Franse keizerrijk van Napoleon, waardoor de vereniging van het huidige België en Nederland in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden tot stand kwam. Het volgde het verdrag  van Fontainebleau van 11 april, waarbij Napoleon was afgetreden als keizer en in ballingschap op Elba was gegaan en leidde tot het Protocol, of de “Acht artikelen”, van Londen dat op 21 juni 1814 België en Nederland verenigde. Er volgde een tweede verdrag met dezelfde naam op 20 november 1815 na de nederlaag van (de teruggekeerde) Napoleon na de Slag van Waterloo. Daarbij werd Frankrijk teruggebracht tot haar grenzen in 1790.

 

Dienstplichtige Lauwens en Lauwers moesten de legers van “bloedhond” Napoleon vervoegen [link], verwante Pieter Jan Diddens deserteerde tijdens de veldtocht in Rusland [link] en de Mechelse Anne Marie Lauwers had een Franse soldaat als lief [link].

 

Protocol van Londen

(20 januari 1831)

Verdrag van Londen

(19 april 1839)

Begin oktober 1830 was de scheiding van Nederland en België, bestuurd door het Voorlopig Bewind en het Nationaal Congres, een feit. De boedelscheiding werd formeel bekrachtigd in het Traktaat van de 18 Artikelen op 26 juni 1831 door de grote Europese mogendheden, die daarmee terugkwamen op de besluiten van het Congres van Wenen in 1814-1815. Leopold legde op 21 juli 1831 de eed af en werd “koning der Belgen”11, nadat hij de koningskroon van Griekenland had geweigerd in 1830. Leopold I, die lutheraan was, moest wel een katholieke prinses huwen en zijn kinderen katholiek opvoeden.

 

De Belgische staat werd erkend binnen de grenzen die de provincies in 1790 hadden. Dit was wat betreft territoriumafbakening, een gunstig compromis voor het nieuwe België. Een aantal enclaves die pas later tot de Bataafse republiek waren gaan behoren, kwamen bij België. Dit waren Venlo, Stevensweert, Maastricht en de 53 dorpen van de Generaliteit aan beide oevers van de Maas.

 

Hierop volgde de Tiendaagse Veldtocht tussen 2 en 12 augustus 1831 en een voorstel met 24 artikelen dat al gunstiger was voor Nederland, maar niet werd aanvaard. Ook het Congres van Londen dat de grenzen van België vastlegde binnen Europa, in 1832, bood geen soelaas. Beide landen bleven op voet van oorlog tot Nederland in 1838 zijn volhardingspolitiek opgaf en demobiliseerde. Het Verdrag van Londen van 19 april 1839 (met 24 artikelen) betekende de definitieve internationale erkenning van de Belgische onafhankelijkheid. Nederlands Limburg werd afgestaan aan Nederland en er werd afgesproken dat België zich neutraal zou opstellen. Het pro-Belgische deel van Luxemburg werd Belgisch grondgebied, terwijl het pro-Pruisische deel in 1867 onafhankelijk zou worden (al was het groothertogdom nog tot 1890 in een personele unie verbonden met Nederland).

 

De Amsterdamse Joseph Lauwers deed dienst in het ‘Staatse’ leger en raakte gekwetst tijdens de schermutselingen in Brussel in 1830, en verschillende Lauwens en Lauwers sloten zich aan bij de eerste burgerwachten van het nieuwe België [link]. Nog in 1841 was Antoon Lauwens betrokken bij de verijdeling van een Orangistisch complot [link].

 

Verdrag van Genéve

(1864)

Eerste internationale regelgeving omtrent slachtoffers op het slagveld. Het maakte de manier van oorlog voeren daarom niet minder wreed, maar het betekende een verbetering voor de slachtoffers van het oorlogsgeweld. Er is een lange lijst van voorouders die in krijgsdienst moesten, gewond raakten of omkwamen12. Andere verdragen zouden volgen, onder meer in 1899, 1906-1907, 1928, 1949, 1954, 1972, 1997, …., en de oprichting van het Rode Kruis na de slag van Solferino in 1859 door Henri Dunant zou ook van grote betekenis blijken te zijn.

 

Verdrag van Verdun

(11 november 1918)

Verdrag van Versailles

(28 juni 1919)

Het verdrag van Versailles tussen Duitsland en de Entente beëindigde formeel de Eerste Wereldoorlog na de Wapenstilstand op 11 november 1918 (Verdrag van Verdun te Compiègne) in onze gewesten. Delen van Duitsland werden bezet, er waren zogenaamde “herstelbetalingen” opgelegd aan Duitsland en daar sprak men algauw van het “Dictaat van Versailles”.

 

Deze regeling werd de voedingsbodem van een nieuw conflict dat tot de opkomst van de Nazi partij in Duitsland zou leiden en een nieuwe wereldbrand. Eupen en Malmedy waren bij het verdrag afgestaan aan België.

 

Conferentie van Jalta

(1945)

De geallieerden beslissen over de invloedssferen in Europa na de Tweede Wereldoorlog. Belgische soldaten worden in Duitsland gekazerneerd in wat al gauw de “tiende provincie” gaat heten of de BSD [zie blog].

 

Handvest Verenigde Naties

(1949)

De oprichting van de Verenigde Naties. Bij het Verdrag van Brussel werd de militaire samenwerking tussen België, Frankrijk, Nederland, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk vastgelegd in 1948. In 1949 volgden de oprichting van de NAVO (met als tegenwicht het Warschaupact van 1955) en de Raad van Europa. De deur stond open voor meer internationale en Europese samenwerking. Met het Twee-plus-vier verdrag van 1990 (Vereniging van de beide Duitslanden) werd ook het einde van de Koude Oorlog ingeleid. Het Verdrag van Nice in 2001 gaf de oprichting van de Europese Unie verder vorm.