Laurentii - numquam solus incedes

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Verhalen

© Scans uit private collectie Laurentii.be: akte, 1791 – kaartfragment landmeter Jan Van Acoleyen, 1694 - dorpsplein Leest en taverne “De Rozelaar”, 1890-1910 (Public Domain) met dank aan Hugo Lauwens, Marcel Van Hoof.

Verhalen - 1791 - Peter Lauwens, een opmerkelijke getuigenis te Leest

Van Peter Lauwens is een merkwaardige getuigenis achtergebleven. De relatief rustig verlopen 18^de eeuw, op uitzondering van de oorlog (1744-1748), werd bij het naderen van de eeuwwisseling door de bevolking eerder nerveus beleefd. Het begon reeds te gloeien rond 1789 met de Brabantse Omwenteling, waarbij in Mechelen in de Bruul werd geplunderd. Allerlei politieke strekkingen werden geboren zoals de vrijmetselaars, de Staatsen, de Vonckisten, de Keizerlijken, die allemaal hun eigen herbergen hadden.

In 1792 was er een grote vechtpartij in de Katelijnestraat te Mechelen waarbij onder meer gebruik gemaakt werd van pistolen en degens. Hierbij was nota bene de concierge van het stadhuis betrokken en er viel een dode. Hetzelfde jaar vielen er gewonden bij een messengevecht in de Rooselaer te Leest. In hetzelfde dorp bekende een jaar vroeger een man op een volkse manier in het openbaar dat hij de dochter van een schepene zwanger had gemaakt. De vader en de dochter maakten van de aanwezigheid van tal van getuigen gebruik om de bekentenis te laten acteren bij een notaris. Hierna de notarisakte.

"Op heden den 7 february 1791 compareerde voor mij Notaris ondergeschreven geadmitteert in Sijne Majesteyts Grooten Raede tot Mechelen residerende present de ondergenaemde getuygen Petrus Lauwers oudt omtrent de twee en veertigh jaren ende Franciscus Verschueren oudt omtrent de ses en twintigh jaeren beyde inwoonders van Leest de welcke verclaeren ten versoecke van Maria Catharina Van Asch oock inwoondersse van Leest noghtans sonder inductie ofte juriactie van gemaeckt dan alleenelijck in faveur van justitia.”

Eedt biedende der aensoght sytede waerachtigh te wesen dat Jacobus Somers oock inwoonder van Leest op sondagh voor Kersmisse van den gepasseerden jaere 1791 voor den hooghmisse van het voorseyde Leest welcke gebeurt ten thien uren ten huyse van den eersten deponent aen den vader der requirant met naeme Matheas Van Asch geswoornen van het meergesegt Leest heeft gesegt in woorden "Uw trien is vol", daer mede willende denuteren de requirante, ik hebbe se oock geket daer mede willende seggen dat hij haer oock vleselyck bekent hadde verclaerende de deponenten den inhoude van hunne declaratie in de waerheyt te bestieren ende geven voor redenen van wetenschap de gene uyt hunne declaratie pretenderende ende het gene voord gehoort alene gedaen ende gepasseert binnen Mechelen present D’Heer Jan Franciscus Claes coopman ende Philippus Van Assche als getuygen ten eenen versoght."

Jaak Somers belandde in ieder geval in de gevangenis van Mechelen, waar er melding wordt gemaakt van zijn vrijlating in 1795. Zijn moeder had naar het stadsbestuur een smeekbrief gestuurd met deze bedoeling. Niettemin moest hij binnen de 14 dagen ten behoeve van de armen 200 veertelen koren naar het stadsmagazijn brengen.

We vermoeden dat hij de Leestse Jaak Somers is die op 23 oktober 1797 te Walem huwde met Marie Katrien Voet.

Peter Lauwens was geboren op 11 mei 1750 te Leest als oudste zoon van Hendrik Lauwens en Lucie Van Aken. Hij verloor zijn moeder in december 1761, toen hij 11 jaar oud was. Zijn vader hertrouwde nadien met Jeanne De Sme(d)t.

Peter Lauwens huwde op 6 november 1781 te Leest voor de kerk met Marie Diddens. Peter was toen 31. Marie Diddens, geboren op 8 april 1754 te Leest als dochter van Jan Diddens Jan en Anna Ditens, was vier jaar jonger. De getuigen bij het huwelijk waren vader Hendrik Lauwens en Joos Van Vaerenbergh.

Afbeelding: extract van de getuigenis zoals ze werd neergeschreven in 1791

Afbeeldingen: schets van de dorpskom van Leest naar het landboek van landmeter Jan Van Acoleyn. Nr. 16 is de pastorij, die toen van een slotgracht was voorzien. Nr. 17 is de herberg “De Rooselaer”, behorend aan de kinderen van Adam Puttemans. De nrs. 19 en 20 waren respectievelijk de “huyssteden” van Matthijs Peeters en van koster Jaak Elias. De woning op nr. 21 behoorde aan Laureys Leeman. Afbeelding 2: de oudst bekende foto van de herberg “De Rooselaer” op het dorpsplein van Leest dateert van 1890. De herberg behoorde op dat moment tot Noldus Teughels. In 1907 werd deze verbouwd.

Afbeelding onder: dezelfde herberg “De Roozelaar” in 1910, nà de verbouwingen van 1907. De oorspronkelijke herberg werd uitgebruid met een feest-en teerzaal door schrijnwerker Noldus Teughels. In het Pensenstraatje rechts woonden de families Absillis, Jacobs, Schelkens en Hellemans.