Laurentii - numquam solus incedes

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Verhalen

Bronnen Leliëndale: Hoembeka, de Koralen.be

© Bewerkt kaartfragment: scan uit private collectie (Public Domain, 17e eeuw) en kaartbewerking © Google maps, 2018, onder gebruikslicentie. – Foto kerk Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal onder Creative Commons licentie CC BY-SA 3.0 van Ad Meskens, 2013 (Bron: Wikimedia). – Prent “Verwoesting Leliëndale in Hombeek” uit private collectie (Public domain, 17^e eeuw).

Verhalen - 1788 - Jaak Lauwers huurde grond nabij het klooster van Leliëndale

Op 30 december 1788 verkochten Peter Jan Moortgat en Marie Cornelie De Hertog, inwoners van Londerzeel, voor 1225 gulden aan Jan Baptist Govaerts en Barbara De Bulpaep, inwoners van Leest, een half bunder land te Leest, grenzend aan het klooster van Leliëdael in twee zijden, Juffr. Van de Venne en de waterloop. Het goed was sinds 1729 in bezit van Livien Moortgat. Na diens dood ging het over naar Peter Jan Moortgat. Jaak Lauwers had het land in huur.

Jaak Lauwers wordt ook op 2 januari 1795 nog vermeld als buur, bij de verkoop van Domien J.H. D'Hannosset, weduwnaar van Francisca Josepha, barones de Wevelinckhoven, die voor 1000 gulden aan Willem De Vos, inwoner van Zemst, en zijn vrouw Jeanne Verheijden, een stenen huis met hoven en varkenshok verkocht, gelegen te Zemst aan de Steenweg, grenzend aan Sr. Jaak Lauwers en de verkoper zelf.

Het schepenregister van Oliveten vermeldt op 26 januari datzelfde jaar de verkoop door Domien Stevens aan Jaak Lauwers en zijn vrouw Sophie Petit voor de ene helft, en aan Jan Baptist Le Page en zijn vrouw Jeanne Hoorickx voor de andere helft, allen inwoners van Zemst, een huis, grenzend aan de Steenweg, aan de erfgenamen Van Thilt en Jan B. Vercammen.

Foto: de kerk Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal in de Mechelse binnenstad aan de Bruul 52-56.

Het klooster in Hombeek (1233-1582)

Nadat zij een stuk grond verwierven van pastoor Lambert van Nosseghem, vestigden 18 nonnen uit het Norbertinessenklooster van Sint-Joris-Winge zich In 1233 in Hombeek. Een legende verhaalt dat op de plaats waar zij een klooster stichtten, 18 vogels zeven maal per dag kwamen fluiten. Dat verklaarde ook waarom de nonnen maximaal met 18 mochten zijn. De plaats van dit eerste klooster is het best te situeren aan de Zenneovergang van de oude heirbaan van Asse over Kapelle-op-den-Bos en Hombeek naar Mechelen, waar deze de Zennebaan kruiste.

De bezittingen van het klooster breidden zich uit tot een molen en een pachthof aan de Zenneweg, twee pachthoven (Hof ter Schommen in de Schoorstraat in 1250, Hof Ter Most in de Larestraat in 1480), en pachthoven in Leest en Tisselt. Zij werden allicht de belangrijkste grootgrondbezitters van de gemeente in de 350 jaar dat het klooster er was.

Op 23 augustus 1566 werd het klooster zwaar gehavend door beeldenstormers. Ruiten werden stukgeslagen, beelden vernield, en een deel van de inboedel werd geplunderd. Een jaar later volgde een afrekening door de hertog van Alva, Fernando Alvarez de Toledo. Een gift van 500 Rijnse guldens door de nonnen, mocht niet verhinderen dat de Spaanse soldaten het klooster plunderden. De Norbertinessen vluchtten via Mechelen naar Keulen, en zouden pas na de onlusten weerkeren in de streek.

In 1578 werd het klooster volledig verwoest na nieuwe onlusten. De overgebleven, vaak gerestaureerd en in stand gehouden, pachthoven en gronden zouden op 11 september 1582 door Karel de Levin, gouverneur van Mechelen, worden opgekocht.

Kaarten: situering van Norbertinessenpriorij van Leliëndale, grenzend aan Zemst (Semps) op een oude kaart, niet precies gedateerd, van het hertogdom Brabant. Jaak Lauwers pachtte grond in het noorden van Zemst. Hierna: verwijzingen naar Leliëndaal op een hedendaagse kaart. Het klooster bevond zich oorspronkelijk in de buurt van het huidige cultuurhuis in Hombeek, en verhuisde in 1591 naar wat nu de Lange Schipstraat 25 is in de Mechelse binnenstad, nabij de kerk. De oude kaart heeft een iets afwijkende projectie (noord-zuid as) dan de recente kaart.

Afbeelding: de verwoesting van het klooster in Hombeek volgens een 17^e eeuwse prent. Bij de verkoop in 1788 werd verwezen naar dit ‘oude’ domein van het klooster in Hombeek, niet naar de nieuwe vestiging in Mechelen vanaf 1591.