|
(c)
Laurentii.be
Genealogie
Laurentii
Numquam
solus incedes
Inhoud
Blog
Documenten
Foto's
Gezinnen
Stamboom
Startpagina
Thematisch
Verhalen
Verwante families
Voetnoten
2 De Walkuren (Oudnoors
Valkyrjar) zijn strijdgodinnen, diensters of dochters van Odin. De Walkuren
zochten het slagveld op en namen de meest heldhaftige gesneuvelde strijders
mee naar het Walhalla om er de eindstrijd of de ragnarök te helpen voeren. De
weerkaatsing van hun harnassen veroorzaakte volgens de legende het poollicht.
Richard Wagner gebruikte de mythe in zijn opera "Die Walküre",
de tweede opera in een vierdelige reeks "Der Ring des Nibelungen".
Recenter is het sprookje "De wilde zwanen" van de Deense schrijver
Hans Christian Andersen. De zwaan is nog steeds een
vaak gebruikt symbool in Denemarken – Bronnen:
Heraldische inventaris van Joseph Van Der
Veken, Mechelen - Handschrift De Hooghe, Brugge -
Brugge - historisch bronnenonderzoek.
4 Leendert
van Oos(t)dorp bracht in de 18de eeuw een studie
uit, waarin hij de bedijkingsvergunning van de
polders van Boekhoute beschrijft. Het octrooi werd
aan de familie de Baenst en haar afstammelingen verleend en geconfirmeerd aan
Jheronimo Louweryns,
afstammende van de Baansten (is duidelijk zo
vermeld). De Baansten zijn die, die afkomstig zijn
van het kasteel de Baanst. Dit kasteel was het
familiekasteel van de heren van Cadsant. Aangezien Leendert een zeer
nauwkeurige auteur was en ook in Biervliet schepen was, mogen we aannemen dat
hij naar waarheid schrijft.
5 Bij het
overlijden van Bernarda Veranneman,
abdis van het klooster van Nieuw Jeruzalem op 25 oktober 1684, 64 jaar oud.
 (c) Wapen zwanen gestilleerd ontwerp familiewapen van Liesbet Lauwens,
2015 - ontwerp familiewapen met zwanen gehomologeerd door het Vlaams
Heraldisch College. - eigen bewerkingen van schilden uit het Handschrift de Hooghe, Brugge, 1707.
|
|
Verhalen – 1500 – Het familiewapen met de vier zwanen
|
 Rechts een gestilleerde
versie van een origineel wapenschild van de familie Lauwers dat voorkomt
vanaf de 15e eeuw, volgens de oorspronkelijke beschrijving: zilveren
merlettes op een azuur (blauwe) achtergrond, de onderste rustend op een
boomstronk in sinopel (groen).
Dit Brugse schild vertoont
overeenkomsten met het Gentse. In het Gentse familiewapen krijgt de
afgekapte boomstronk de vorm van een houtstomp, en de "merlettes"
(kleine vogels zonder bek of poten) lijken er eerder op korthalzige
zwanen of eenden.
|
Het
familiewapen van deze familie Lauwers kwam meermaals voor. Het werd onder
meer afgebeeld bij het overlijden van Joannis Cornelij
de Peralta, een zoon van Marie Lauwers, vroegtijdig overleden te Brugge.
Maria Lauwers huwde te Brugge met Don Juan de Peralta, consul van de Spaanse
provincie Navarra en schepen van Brugge1.
Zij was een dochter van Sebastiaan Lauwers.
Het wapen werd
ook afgebeeld bij de vermelding van Jacob Lauwers, zoon van Pieter Lauwers en
Anna Urbaens die overleden in 1553 en 1545, en bij
het overlijden van Anna Lauwers, dochter van Jan Lauwers, op 18 mei 1618.
Anna werd begraven bij haar man Pieter De Maeckere,
die eerder overleed in 1604. Het wapen werd ook gevoerd door jonkvrouw
Margriet Lauwers, overleden op 14 juni 1606, 55 jaar oud. Zij was een
(andere) dochter van jonker Sebastiaan Lauwers en was gehuwd met Christiaan
van der Bienst, burgemeester en schepen van Brugge (zelf overleden op 22 december
1619). Het wapen werd ook vermeld bij Laurens Lauwers, een andere zoon van
Sebastiaan Lauwers, bij het overlijden van Laurens echtgenote Clara Van
Schildere op 30 januari 1603.
Betekenis van het wapenschild
Zwanen zijn verbonden
met de geschiedenis van Brugge. In Brugge werden de zwanen volgens de legende
door de 'zwanenridder' Maximiliaan van Oostenrijk geïntroduceerd in 1488 op
de Brugse reien. Ze komen ook voor op de gevleugelde helm van Walkuren in de
vikingmythologie2. In
de heraldiek verzinnebeelden zwanen waardigheid, poëzie en harmonie.
Voor de
boomstronk bestaan in de heraldiek meerdere verklaringen. Eén mogelijk
verklaring is de boomstronk als een 'anker', ontleend uit het gebruik van
getakte boomstronken als anker, lang vóór het gekende scheepsanker zijn
intrede deed (heraldische elementen uit de scheepvaart). Zij waren ontheemd
en hebben zich opnieuw verankerd en de zwanen zijn in rust. De boomstronk kan
er ook naar verwijzen dat de wapenhouders zich beschouwden als de eerste
inwoners van Brugge (zie o.m. Angelsaksische heraldiek). De boomstronk
symboliseert daarnaast ook (christelijke) verering, bv. ook in de
boomstronksculpturen van kruisbeelden. Voor ons valt ook de gelijkenis op met
de laurierboom in sinopel, die in andere wapenschilden voorkomt.
De blauwe
achtergrondkleur staat symbool voor trouw en waarheid. De donkere achtergrond
in combinatie met de zilveren zwanen lijkt bovendien te verwijzen naar een
ouder bekend wapenschild met drie zilveren zwanen op een zwarte achtergrond, onderschilderd met rood.
|
Zwanen in de familiewapens van
andere families
De zwaan (Latijns cygnus, Frans Cygne)
kwam voor in het wit of zilver in heel wat familiewapens, al dan niet
gebekt en voorzien van poten, al dan niet in andere kleuren. De zwaan kon
voorkomen met opengeslagen vleugels of in rust, zoals in het wapenschild
van de familie Lauwers te Brugge.
Onder
meer in het Verenigd Koninkrijk kwam de zwaan voor in het familiewapen van Mellish, Swan (Kent), Swanland (Lord Mayor of
London, 1329), Moore (Hants), Gislingham
(Suffolk), Russell, Gorey
(Ierland), Fitler, de stad Buckingham,
Rivers (Kent, Lord Mayor
of London, 1573), Tregosse, Atwater
(Kent), Badby (Suffolk), Balden (Norfolk), Bolden (Lancaster), Bracy,
Broderip, Bryse, Cazier (Londen), Charlton
(Londen), Clarke (zie ook Pellet),
Cobb (zie ook Herring), Bobley,
Coppard (Sussex), Cressingham, Dale (York, Northumberland), Dawes (Norfolk), Delaney, Elkington, Fattor (Norfolk), Folnarby, Hobbes (Wilts), Jenysonn (Norfolk), Lannoy (Hammersmith), Leigham, Light (Oxfordshire),
Lovenham, Lyte (Somerset),
Michell (Somerset), Molsford (Devon), More (Devon), Pelfyn, Phillpot (Hereford), Pickerell (Londen), Reddie, Scoter, Sheldon, Stormer, Suter, Synnot (Wexford), Swabey (Bucks), Vaughan, Walton (Lancashire), Waters (York Herald, tijdelijk Richard II), Wolrich
(Salop), Wyberne
(Kent), Yeo (Devon).
|
|
 Het
familiewapen Lauwers zoals het werd afgebeeld bij de verwante familie
Veranneman5.
Verwante families waren Weyts, Van Damme, Gand dit Vilain, Bourgogne, Van Royen
en Triest. Het schild werd niet geheel ingekleurd.
|
|
|
De
zwanen kwamen voor in de familiewapens van verwante en andere Vlaamse
families
|
Links het gecombineerde wapenschild van Van der Bienst en Lauwers in 1500. Het is meteen de
oudste melding van dit familiewapen van de Brugse familie Lauwers. Rechts
het wapenschild van de Brugse familie Van der Bie(n)st.
Witte zwanen waren een zinnebeeld van de
levenden, zwarte van de doden.
|
Zwanen stonden vaak symbool voor de
overgang van de levenden naar het dodenrijk, zoals men nog spreekt van de
"zwanenzang" als afscheid nemen. Lohengrin
kwam vanuit de andere wereld aangevaren in een boot getrokken door zwanen.
|
|
Het gecombineerde wapenschild van Lauwers
en Urbaens in 1553. De sinopel kleur werd bij de
inkleuring vervangen door een houtkleur. De achtergrond werd azuur (blauw),
hoewel die oorspronkelijk ook zwart kan zijn geweest.
|
Het Brugse schild Lauwers in het boek De Hooghe, waarbij de boomstronk 'en naturel' (natuurlijke
kleur) werd ingekleurd.
|
|
Het wapen gevoerd door de Peralta, familie
die aantrouwde met Lauwers3.
|
Het wapenschild gevoerd door Maria Lauwers,
net zoals dat van haar echtgenoot de Peralta uit 1614. Ook hier werd de
boomstronk onterecht in houtkleur ingekleurd, terwijl dit sinopel diende te
zijn.
|
|
Links het gecombineerde wapenschild De Maeckere en Lauwers in 1580.
|
Witte zwanen kwamen voor in het wapenschild
van de Brugse familie De Vrient in de 16e eeuw,
soms met poten. De Brugse familie De Swaen voerde
een gelijkaardig schild, maar ook niet met merlettes: de zwanen waren rood
gebekt en gepoot.
|
|
Witte zwanen sieren het wapen van de
verwante Brugse familie De Baenst in de 15e en de 16e eeuw. Jan De Baenst,
zoon van Zeghers, ridder en heer van Lembeecke, voerde het wapen. Het werd al vermeld in
1485. Jan de Baenst was ridder en heer van Sint-Joris van Beernem en van Soetschoore,
raadsman en kamerling van Philips, hertog van Bourgondië,
graaf van Vlaanderen. Volgens diverse bronnen deelde de familie Lauwereyns
gemeenschappelijke voorouders met de familie de Baenst via de heren van
Cadzant4.
|
Eén witte zwaan kwam voor in het familiewapen
van Pieter Lanckhals, ridder, raadsheer en
hoofdmeester van Maximiliaan van Oostenrijk, die overleed op 22 maart 1487.
Er is een verwijzing naar de legende van de zwanen(ridder), maar het schild
dateert van net vóór de veronderstelde introductie van de zwanen in Brugge
in 1488. Een gelijkaardig wapen werd in 1453 gevoerd door de Brugse familie
d'Axele.
|
|
Michel De Waele
voerde blijkbaar een gelijkaardig schild als De Vrient
met gouden zwanen in 1672, en Joos De Waele voerde
het schild in 1699. De Brugse familie Van De Walle
voerde een afwijkend, verdeeld schild met drie zwarte merlettes.
|
Witte zwanen kwamen voor in het wapen van de
familie Duvenee in 1539. De weduwe van Corneel
Bart Van Duvenee voerde het wapen. Zij was
geboren in Goes in Zeeland en overleed in 1539. De daarmee verwante familie
Haghe, had als variant in haar familiewapen
tussen beide zwanen een vijfpuntige ster.
|
|
Eén witte zwaan siert het wapen van de Brugse
familie Méaux in 1591.
|
Witte zwanen sieren het wapen van de familie
Vale, vermeld te Brugge in 1608. Blauwe zwanen op een gouden achtergrond
kwamen voor in het 17e eeuws Brugse wapen van Caluwaert. Odin Lauwereyns
voerde een gelijkaardig schild met zilveren zwanen in 1247.
|
|
Witte zwanen in het wapen van de Brugse familie
Hellinck, 17e eeuw. De Brugse familie Robé voerde zwarte zwanen in haar wapen.
|
Witte en zwarte zwanen in het wapen van de
Brugse familie Hellin, 1590.
|
|
Drie witte zwanen in een verdeeld schild en een
zwaan in het helmstuk van de Brugse familie Villetars
in 1638.
|
Een zwaan in het wapen van de familie De
Groote, in 1645.
|
|